Utrecht wil landschap ‘biologisch’ verfraaien

Mike Schellart Wie wil weten wat het nieuwe college van Gedeputeerde Staten met de landbouw wil, moet in het coalitieakkoord niet zoeken onder het hoofdstuk ‘Economische ontwikkeling’ maar ‘Landelijk gebied’. De lijn voor de komende jaren is helder. Vooropstaan ‘mooie landschappen met een grote diversiteit en beleefbare natuur met ruime recreatiemogelijkheden’.
Die focus was enigszins te verwachten van de centrumlinkse coalitie van VVD, D66, CDA en GroenLinks, waarbij de sociaalliberalen winst boekten. De coalitie zet de lijn van de afgelopen vier jaar door, maar D66 en GroenLinks lijken bij de onderhandelingen over het nieuwe akkoord hun stempel te hebben gedrukt. Dat is terug te lezen in een vrij groen akkoord, waar het mooie en beleefbare landschap als een rode draad doorheen loopt. En de landbouw moet hieraan bijdragen.
Utrecht gaat zelfs een stap verder. De focus ligt voor de landbouw op ‘het behouden en versterken van een economisch rendabele bedrijfsvoering’, oftewel voedsel produceren. Maar vervolgens stelt de provincie een reeks voorwaarden aan (gangbare) boeren die hun bedrijf verder willen ontwikkelen.
Zo moet ‘schaalvergroting zijn afgestemd op de kwaliteit van het landschap’, dat wil zeggen open en groen houden. Het versterken van de duurzaamheid en een aantrekkelijke leefomgeving en ‘het versterken van de relatie tussen platteland en stad’ zijn tevens vereisten.
Vervolgens worden het verbeteren van het dierenwelzijn en volksgezondheid genoemd. En dat is nog niet alles. Nieuw is dat de Utrechtse coalitie de omschakeling van de landbouw naar biologisch gaat stimuleren.
De Utrechtse lijn past in het landelijke beeld, waar verduurzaming in de coalitieakkoorden van diverse provincies centraal staat. Overheden lijken zich daarbij steeds meer te bemoeien met de bedrijfsvoering van boeren. Ook wordt een maatschappelijke rol van de agrarische sector verwacht. Het paradigma dat de sector enkel produceert, is voorbij.
Inmiddels geeft de agrarische sector daar invulling aan. Het project ‘Vallei Boert Bewust’ is daarvan een voorbeeld. Agrariërs zoeken daarbij niet alleen verbinding met de stad, ook laten ze burgers, oftewel de maatschappij, zien dat ze duurzaam boeren. Daarbij letten ze op ‘uitstraling bedrijf, energie, milieu, mest, dierenwelzijn en -gezondheid’.
Maar dat duurzaamheid bijdraagt aan een mooier landschap, stellen deze boeren niet. Ze hebben juist ruimte nodig om te ondernemen. Echter, de Utrechtse coalitie noemt deze twee elementen wel in één adem. De biologische landbouw krijgt daarbij ‘vanwege zijn duidelijke voortrekkersrol’ een steuntje in de rug.