Middelengebruik sector stijgt

Koen van WijkDat meldt het Compendium voor de Leefomgeving op basis van cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat berekent de stijging als gemiddelde over alle akkerbouw- en tuinbouwteelten.
Het totale middelengebruik was in 2012 met 5.772 ton werkzame stof 8,5 procent hoger dan in 2000. Bijna twee derde hiervan is toegepast in de akkerbouw, vooral in aardappelteelten. Bij pootaardappelen steeg de hoeveelheid werkzame stof per hectare van circa 14 kilo naar 25 kilo.
In zaaiuien daalde het middelengebruik tussen 2000 en 2012 met 12 procent. Bij suikerbieten steeg het gebruik juist met 28 procent.
In de glastuinbouw valt het verschil tussen sierteelt en groenten op. De grote sierteeltgewassen chrysanten en rozen kenden een toename van 70 procent. Bij tomaten halveerde het middelengebruik sinds 2000, bij paprika ging het om een daling van 31 procent.
Volgens specialist Plantgezondheid Jaap Wenum van LTO Nederland zegt dit verhaal weinig, omdat het Compendium voor de Leefomgeving op de verkeerde cijfers focust.
‘Het gaat niet om de kilo’s, want de huidige middelen zijn heel andere dan die van vijftien jaar geleden’, zegt Van Wenum.
De LTO-gewasbeschermingsspecialist wijst op een verschuiving naar veel veiliger middelen, die minder rigoureus werken. ‘Daardoor zijn er vaak wel meer kilo’s van nodig, denk aan middelen op basis van plantenextracten en micro-organismen. Of minerale olie, een vriendelijk middel.’

Milieubelasting

De milieubelasting door gewasbeschermingsmiddelen in de land- en tuinbouw geeft een andere boodschap, stelt Van Wenum. ‘Die is in deze periode met circa 85 procent gedaald, blijkt uit de evaluatie van de nota Duurzame Gewasbescherming van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).’
Het verbaast Van Wenum niet dat de aardappelteelt een grootverbruiker is, wat ook geldt voor de lelieteelt. ‘Phytophthora is een hardnekkige schimmel in aardappelen, die in de afgelopen jaren agressiever is geworden. Alleen via veredeling is daar echt wat aan te doen. Hetzelfde geldt voor de lelieteelt.’
In de sierteelt is in het verleden vooral op uiterlijk geselecteerd, niet op ziekteresistentie, stelt de LTO-specialist Plantgezondheid. ‘Daarin valt een inhaalslag te maken.’