‘Investering Phytobac verantwoord’

De onderneming richt zich op akkerbouw en gewasverzorging. Raaijmakers heeft 30 hectare lelies, die hij voor een bollenteler teelt, 75 hectare maïs, 70 hectare conserventeelt en 20 hectare tarwe. Daarnaast bestiert de Brabander met een andere akkerbouwer nog percelen aardappelen en bieten.
Als gewasverzorger gaat Raaijmakers geregeld voor anderen aan de slag, onder meer met spuitwerk. Hij werkt als zzp’er, maar schakelt collega-zzp’ers en loonbedrijven in als het werk echt omvangrijk wordt.

Nieuwe inkomstenbronnen

Bij het opzetten van het nieuwe bedrijfsgebouw is Raaijmakers niet over één nacht ijs gegaan. Hij wil de mogelijkheden openhouden om het bedrijf te ontwikkelen en nieuwe inkomstenbronnen aan te boren. De akkerbouwer heeft een multifunctioneel bedrijf voor ogen met machineberging, werkplaats en kantoor- en ontvangstruimte.
Het pand beschikt niet alleen over een loods, maar ook over een opslagruimte voor machines van de werktuigbouwcoöperatie. Hier staan machines die boeren in de omgeving gezamenlijk hebben aangeschaft. ‘Iemand moet het beheer en de planning doen en ik deed dat al met mijn broer,’ verklaart de ondernemer.
Raaijmakers overweegt de werkplaats tegen een geringe vergoeding beschikbaar te stellen aan derden. Boeren uit de omgeving kunnen dan hun trekkers daar naartoe brengen en vervolgens een monteur laten komen voor onderhoud of reparatie.
‘Tegenwoordig wordt het onderhoud vaak op het bedrijf uitgevoerd,’ legt hij uit. ‘Maar niets is zo vervelend als sleutelen in de vrieskou. Hier kunnen monteurs binnen werken.’
Voor de loods is een omvangrijk kantoor met kantine gebouwd. Dit deel is mede op verzoek van de gemeente in het ontwerp opgenomen, want daardoor lijkt de loods vanaf de weg wat minder kolossaal.
Hoewel Raaijmakers en zijn vrouw Jolanda niet veel ruimte voor de administratie nodig hebben, ziet de akkerbouwer wel nieuwe gebruiksmogelijkheden. De kantine is een mooie verzamelruimte als hij zzp’ers inschakelt. Daarnaast hoopt hij de ruimte in te zetten voor onderwijsgroepen. Hierover heeft Raaijmakers contact gehad met opleidingscentrum Helicon (voorheen MAS) en loonwerkersbranchevereniging Cumela. ‘Het idee staat nog in de kinderschoenen en bestemmingsplantechnisch moet het nog worden geregeld. We zijn nog in onderhandeling met de gemeente.’
Rond het erf ligt 11 hectare grond. Die wil Raaijmakers inzetten om de jongens en meiden te laten oefenen met trekkers. In de werkplaats kunnen de scholieren technische instructie krijgen en in het kantoor kan een ontvangstruimte worden ingericht.
‘Veel jongeren weten precies hoe een laptop werkt, maar niet hoe een trekker in elkaar zit. Dit geeft mogelijkheden om die studenten gevoel voor de praktijk te geven. Cumela is dezelfde mening toegedaan en zij zoekt een paar locaties, zodat ze mensen een opleiding kunnen geven. Gaandeweg zal duidelijk worden in welke vorm dit op het bedrijf mogelijk is.’
De reden dat Raaijmakers werd genomineerd voor de innovatieprijs Schoon Water voor Brabant is zijn spuitreinigingsplek (zie kader). Raaijmakers greep naast de eerste prijs, maar vond de nominatie toch een leuke opsteker.

Veilig reinigen

De innovatie is gericht op het veilig reinigen van een spuit waarmee gewasbeschermingsmiddelen over het land worden verspreid. Raaijmakers heeft een speciale plek gebouwd waar hij alle restvloeistoffen kan opvangen. De betonnen vloer is voorzien van een gootsysteem dat de vloeistof opvangt en de hoeveelheid meet.
Er zijn meerdere afvoerpunten en terugslagkleppen aangebracht. Via een tussenopslag met pomp komt de restvloeistof in een Phytobac terecht. In dat reservoir worden de gewasbeschermingsmiddelen door biologische zuivering – met bacteriën – afgebroken. De bak is gevuld met stro, compost en aarde om de omstandigheden voor het microbiologisch leven te stimuleren. De bacteriën breken de middelen af, het water verdampt. ‘De kunst is om de bacteriën in leven te houden’, zegt Raaijmakers.
De reinigingsplaats is overdekt. De luifel van de loods steekt over de volle lengte zo ver uit dat een uitgeklapte spuitboom van 33 of 35 meter er makkelijk onder past. Hierdoor komt er geen regenwater in het systeem en hoeft Raaijmakers niet meer vloeistof te reinigen dan nodig is. ‘De uitdaging is om het zo te doen dat het milieu er zo min mogelijk onder lijdt.’
De constructie met luifel, Phytobac en goot is ongeveer 30.000 euro duurder dan een kale betonvloer. ‘Ik zie het als een verantwoorde investering.’ Ook met deze innovatie houdt Raaijmakers rekening met de toekomst. ‘Ik wil het uiteindelijk zo doen dat andere boeren hier ook gebruik van kunnen maken. In welke vorm, daar ben ik nog niet over uit. Ik denk dat er behoefte aan is, want voor een klein bedrijf zijn deze investeringen bijna niet te doen. ’

Geen opvolger

Raaijmakers heeft geen bedrijfsopvolger. Zijn dochters hebben andere ambities. ‘Ik wil dit nog tien tot vijftien jaar blijven doen en hoe het verder gaat, zien we dan wel. Ik probeer een multifunctioneel bedrijfsgebouw neer te zetten, zodat iemand anders er straks ook nog wat mee kan.’
Wat een eventuele overnamekandidaat tegen die tijd met het bedrijf kan doen, zal de tijd leren. Raaijmakers maakt zich er niet al te druk om. ‘Ach,’ zegt hij, ‘in mijn hele leven heb ik nog nooit een machine gekocht waarvan ik precies wist hoeveel en hoe vaak gebruik ik ervan zou maken. Uiteindelijk kwam het altijd van pas. Het is het kip-en-het-eiverhaal. Als er niets is, gebeurt er ook niets.’