‘Makelaar wordt kennispartner’

In deze snel veranderende wereld wordt de rol van de agrarisch makelaar belangrijker, stelt Arjan van der Waaij, voorzitter van de NVM Vakgroep Agrarisch en Landelijk Vastgoed.
‘De agrarisch makelaar wordt nog meer specialist en raakt sterker betrokken bij de agrarische sector. De makelaar wordt onderdeel van het ondernemersnemersproces en gaat meer meedenken met de boer en tuinder.’
‘De toegevoegde waarde van de agrarisch makelaar zit niet alleen in een transactie, maar ook in informatie’, zegt Van der Waaij. ‘Een agrarisch makelaar is bekend in zijn gebied. Ze kennen de bestemmingsplannen en de plannen voor natuurontwikkeling. De makelaar spreekt ondernemers, weet wie wil stoppen en wie verder wil, weet wie zijn bouwplan wil veranderen en wie wil uitbreiden.’
‘Een makelaar is gebaat bij een florerende agrarische sector waarbinnen een boer of tuinder goed kan ondernemen. Daarom is contact over informatie-uitwisseling belangrijk. Die kennis kan toegevoegde waarde opleveren voor de agrarisch ondernemer. De agrarisch ondernemer kent veel van die ontwikkelingen ook wel, maar minder dan de makelaar die ook in aangrenzende gebieden komt. Hij weet van de ambitie van ondernemers. Accountants zien de cijfers, wij zien het bedrijf en de gang van zaken. We zijn toch meer onderweg. Daardoor kunnen we een meerwaarde leveren als kennispartner.’
Van der Waaij erkent dat die kennis altijd belangrijk is geweest, ‘maar bedrijven worden complexer en specialistischer. Dat heeft te maken met schaalvergroting, maar ook met technische ontwikkeling.’

Vaker taxeren

De taxatie van het bedrijf wordt steeds belangrijker, stelt Van der Waaij. ‘De Europese Centrale Bank stelt hogere eisen aan banken en dat heeft zijn weerslag op hun cliënten.
Bedrijven moeten vaker worden getaxeerd. Het gevolg is dat bedrijven meer in kaart worden gebracht: de solvabiliteit, de rentabiliteit en noem maar op. Zo is het voor ondernemers ook belangrijk dat in kaart wordt gebracht wat het bedrijf waard is, bijvoorbeeld voor de rente die ze moeten betalen. Als die gegevens up-to-date zijn, heeft het waarde voor ondernemers. Zij kunnen sneller inspelen op ontwikkelingen, zoals uitbreidingskansen of investeringen in technische vernieuwing.’

Snel afschrijven

Van der Waaij ziet dat met name de technologische ontwikkeling steeds sterker een stempel drukt op de bedrijfsvoering. ‘Dit maakt het werk zoveel specialistischer. De investeringsbudgetten worden steeds hoger, maar ondernemers moeten dit ook snel afschrijven. Biovergisters, mestverwerkers en aardwarmte-installaties maken de sector kapitaalintensiever, maar als een nieuwere, betere versie op de markt komt, is de huidige installatie niet veel meer waard. Dat heeft zijn weerslag op de waarde van het vastgoed.’
De NVM-voorman adviseert ondernemers ook kritisch te kijken naar hun eigen vastgoed. Bijvoorbeeld als een nieuwe stal of schuur moet worden gebouwd. ‘Bouw je een compleet nieuwe of zet je een nieuwe naast de oude, met de kans dat je je bouwblok moet vergroten? Dan is het vaak beter om de nieuwe stal over de oude te bouwen. Boeren moeten daar aan wennen. Ze zeggen ‘die oude stal, is nog te gebruiken’, maar eigenlijk is die stal 30 jaar oud en afgeschreven. Wat kun je met een niet-functioneel gebouw?’
Tegelijkertijd ziet Van der Waaij dat ondernemers creatief met hun vastgoed omgaan. ‘In de varkenshouderij ken ik ondernemers met bedrijven op meerdere locaties. Op de ene plek houden ze fokzeugen, op de andere de vleesvarkens. Zo halen ze de gewenste schaalgrootte.’
Van der Waaij heeft juist door dit soort creatieve oplossingen veel vertrouwen in de sector. ‘Als er één type ondernemer flexibel is, dan is het de agrarisch ondernemer.’