Kennisdag vol fruitnieuwtjes

Met dertien lezingen over teelttechniek, markt en afzet en specifieke issues in steen- en houtig kleinfruit was de opzet heel divers. Tussen de lezingen door was er alle ruimte om de informatiemarkt te bezoeken en te netwerken.
Marktanalist Helwig Schwartau van het Duitse AMI gaf een beeld van de huidige marktsituatie, die sterk gekleurd wordt door de Russische handelsboycot. Hij voorziet een behoorlijke kans op stijgende perenprijzen na de jaarwisseling.
Dat komt doordat de Europese oogst iets geringer is dan anders. En Schwartau verwacht minder druk vanuit het zuidelijk halfrond. Vanwege de volle Europese markt zal de peer eerder richting Rusland en Azië gaan. Ook wijst hij op de kans dat de Russische grens weer open kan gaan.

Fosfaatarme champost

Een van de actuele teeltthema’s is de manier waarop telers omgaan met de sterk gedaalde fosfaatgebruiksnorm. Er is behoefte aan mogelijkheden voor efficiënte fosfaatbemesting. Volgens onderzoeker Rien van der Maas van Wageningen UR kan fosfaatarme champost uitgroeien tot een volwaardig alternatief.
De fosfaatruimte is sinds 2006 gedaald van 95 kilo per hectare tot de huidige 65 kilo. Van der Maas liet zien hoe je die beperkte ruimte optimaal kunt inzetten als perenteler. De fosfaatruimte wordt benut bij bemesting, het afdekken van onderstammen met champost en het aanbrengen van bodemverbetering met organische stof. Champost is een restproduct uit de champignonteelt.
Een gunstig effect bij fosfaatbladvoeding is de hogere hardheid na bewaring. Vooral een late gift, na 1 juli, leidt tot hogere hardheid, blijkt uit driejarig onderzoek. Voor een hogere hardheid van 0,5 kilo per centimeter is 30 kilo fosfaat nodig, weet Van der Maas.
‘Dan heb je nog 35 kilo over aan ruimte. Daarbij komt fosfaatarme champost in beeld als bodemverbeteraar en afdekmateriaal, met het voordeel dat deze weinig zout bevat en de pH regelbaar is. Dat laatste maakt het interessant voor kalkrijke bodems.’
Agrivalid wil een fabriek bouwen om de fosfaatarme champost te leveren, vertelde Van der Maas. Het bedrijf richt zich op het opwaarderen van reststromen uit productieprocessen zodat deze opnieuw inzetbaar zijn als grondstof in andere productieprocessen. Deze winter neemt Agrivalid een praktijkproefopstelling in gebruik. Volgend jaar worden de eerste praktijkdemo’s verwacht.

Vruchtrot

Marcel Wenneker van PPO-fruit in Randwijk nam het publiek mee in de talrijke problemen met vruchtrot. Hij maakte onderscheid tussen wondinfecties, boomgaardinfecties en bewaarrot.
Het beheersen van de problemen vormt een grote uitdaging voor fruittelers, omdat het aantal schimmels die vruchtrot kunnen veroorzaken zeer groot is. Bovendien wordt het gebruik van effectieve middelen steeds meer ingeperkt. Daardoor blijken bepaalde schimmels hun kans te grijpen, vertelt Wenneker. Het schimmelcomplex in boomgaarden verandert momenteel.
Wenneker: ‘Vruchtrot is misschien een rotverhaal, maar we kunnen wel risico’s waardoor vruchtrot de kans krijgt wegnemen. Daarvoor is onderzoek en samenwerking nodig tussen alle ketenpartners.’ Dat gebeurt al via het project KwaliFruit, een onderzoek dat de vruchtkwaliteit na bewaring moet voorspellen.
Het belang is groot, want naast directe verliezen kan vruchtrot het fruitimago bij de consument schaden, net als de exportkansen naar een land als China dat een nultolerantie hanteert, aldus Wenneker.
Goed nieuws in dat verband is dat PPO een aanvraag heeft lopen voor een onderzoek naar detectie van vruchtrotinfecties in de boomgaard. ‘We willen meer te weten komen over de infectieperiodes van belangrijke rotveroorzakers. Met die kennis kunnen telers bestrijdingsmiddelen effectiever, op het juiste moment, inzetten.’
Nu al is een belangrijke rol in de bestrijding van vruchtrot weggelegd voor een betere sanitatie en hygiëne in de boomgaard en het bewaarproces, stelt de onderzoeker. Veel problemen ontstaan namelijk via besmet oppervlaktewater tijdens beregening en opspatwater in de boomgaard, of door vervuild sorteerwater.
Ook tijdelijke bewaring in voorraadbakken in de boomgaard is een risico. Wat Wenneker niet noemt, maar bij fruittelers ook leeft, is het belang van een voorzichtige vruchtbehandeling tijdens de oogst.

Middel X

Elk jaar is het weer de kunst om zoveel mogelijk vruchten in de grote maten te oogsten, met zo min mogelijk kostbaar handdunwerk. Als alternatief voor de huidige chemische dunmiddelen introduceerde Pieter van der Steeg van Fruitconsult een nieuw vruchtdunmiddel.
‘Dit middel X komt in de loop van 2015 beschikbaar en is effectiever dan ATS en MaxCel, zo blijkt uit onderzoek en praktijkdemonstraties in de afgelopen twee seizoenen.’
Het middel werkt via tijdelijke remming van de fotosynthese. Zowel bij Elstar als Conference bleek dat twee keer per seizoen dunnen met een dosering van 2,2 kilo het beste effect oplevert. In Conference zorgt middel X bovendien voor minder brons op de vruchten.