Waterschappen scherp op schone teeltwisseling

Koen van WijkHet wisselen van de teelt brengt risico’s mee voor de waterkwaliteit. Dat bleek ook deze week tijdens een grote handhavingsactie van het Hoogheemraadschap van Delfland. Het schap constateerde diverse lozingen van restwater op het oppervlaktewater. Vier bedrijven kregen daarvoor een verbaal.
‘Wij houden rond deze tijd altijd extra controles bij glastuinbouwbedrijven’, vertelt een woordvoerder van het Hoogheemraadschap van Delfland, dat onder meer het Westland in het beheergebied heeft.
De inspecteurs letten er bijvoorbeeld op dat er geen water op het oppervlaktewater terechtkomt bij het ruimen van de teelt. ‘Tuinbouwbedrijven moeten al hun afvalstromen opvangen en op het riool afvoeren. Die aansluiting ligt er nu overal, daar hebben we intensief met de sector aan gewerkt.’

Hele jaar door

Het waterschap Peel en Maasvallei in Noord- en Midden-Limburg controleert het hele jaar door, maar voor de teeltwisseling geeft het waterschap wel extra tips aan glastuinders.
‘Bij onze controles komen we weleens iets geks tegen, bijvoorbeeld afgedragen gewassen die achter de kas of op het erf liggen’, vertelt John Timmermans van waterschap Peel en Maasvallei.
‘Verkeerd omgaan met waterstromen gebeurt meestal onbewust. Tuinders hebben het niet in de gaten. Daar geven wij vooral tips, bijvoorbeeld over de opslag van het oude gewas.’
Als afgedragen gewas te dicht bij een sloot ligt, kan dat bij veel regenval percolaatwater opleveren met hoge concentraties van chemische zuurstofverbindingen, legt Timmermans uit.
‘Als dat gehalte te hoog wordt, moet je oppassen’, waarschuwt hij. ‘Wij spannen ons daarom vooral in voor meer bewustwording rond de teeltwisseling. Voorkomen is beter dan genezen.’
De waterschappen krijgen in hun communicatie steun van een lijst met tips aan telers die dit najaar is verspreid door de Unie van Waterschappen. Daarin krijgen telers onder meer het advies het tijdig de watergift aan het gewas te stoppen.
Zo worden de substraatmatten zoveel mogelijk droog getrokken door het gewas, zodat er bij het uitruimen weinig water uit loopt. Dat water kan meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen bevatten, die niet op het oppervlakte geloosd mogen worden, maar wel op de riolering.

Percolaatwater

Een ander aandachtspunt is percolaatwater, het water dat vrijkomt bij de vertering van gewassen. Het ontstaat als de oude gewassen naar buiten worden gereden en daar tijdelijk worden opgeslagen.
Dit water mag niet op het oppervlaktewater worden geloosd, maar moet worden afgevoerd naar de riolering. Als er geen riolering aanwezig is, adviseren de waterschappen het water op te vangen en over land uit te rijden.
Ook wijzen de waterschappen op de waterstromen bij de start van de nieuwe teelt. Na het voldruppelen van de matten snijden telers vaak de folie aan de zijkant van de substraatmatten door om het overtollige water te verwijderen. Hierbij kan in korte tijd veel drainwater vrij komen. Ook dit water kan meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen bevatten, waardoor lozing op het riool voorgeschreven is.
Om te voorkomen dat al het water tegelijkertijd moet worden afgevoerd en de drainopvang daarvoor te klein is, is het advies om het folie eerst een klein stukje in te snijden en later helemaal. Hiermee komt het water gefaseerd vrij en is het makkelijker om het drainwater op te vangen en te hergebruiken in de teelt.