‘Kabinet, maak trots op agrosector waar’

Jan van LiereDie boodschap legt LTO Nederland aan de vooravond van Prinsjesdag neer bij het kabinet. LTO formuleerde drie speerpunten waar de organisatie zelf op inzet, maar waar ook de regering zich het komende jaar meer op zou moeten richten.
Het eerste speerpunt heeft alles te maken met de stabiliteit en de continuïteit van de agrarische sector. De Russische boycot van Europese en Amerikaanse land- en tuinbouwproducten toont aan dat voedsel steeds vaker wordt ingezet als wapen in internationale conflicten. De instabiele geopolitieke situatie maakt het zeker stellen van de voedselproductie en van de handel in voedsel uiterst actueel. Ook de aanpak van voedselverspilling en de ongelijke verdeling van het beschikbare voedsel vragen om actie.
De komende decennia groeit de wereldbevolking naar zo’n 9 miljard mensen. Om aan de groeiende voedselbehoefte te voldoen, moeten boeren en tuinders een hogere productie realiseren. Het delen van Nederlandse kennis en kunde met landen waar die kennis ontbreekt, biedt kansen om daar wereldwijde voortgang in te boeken. Tegelijkertijd constateert LTO dat in het strategisch beleid van het kabinet op het thema voedselzekerheid scherpte ontbreekt.
Het beleid voor de agrosector verdient meer ruimte en minder regels. De sector heeft ruimte nodig om de afzetmogelijkheden te vergroten en vraagt een gelijkwaardige positie voor boeren en tuinders op het gebied van de mededinging. Het huidige kabinetsbeleid is te zwak om de concurrentiekracht te vergroten.
LTO Nederland roept het kabinet op om de exportpositie te handhaven en te beschermen en bepleit een beleid dat sterker inzet op het duurzame en innovatieve ondernemerschap van de sector. Ingevoerde lastenverzwaringen zouden moeten worden teruggedraaid en nieuwe exportmarkten worden opgezocht.
Het tweede speerpunt betreft de actuele ontwikkelingen rond de vraag wat publiek geregeld moet worden en wat privaat ter hand kan worden genomen. De agrarische sector ondervindt de gevolgen van het afschaffen van de product- en bedrijfschappen. Daarnaast is er de discussie over het plaatsen van private keuringsdiensten onder de hoede van de overheid.

Publiek en privaat

Nederland, met name land- en tuinbouw, heeft een rijke geschiedenis aan publiek-private samenwerking. Ons land dankt haar innovatiekracht en belangrijke exportpositie aan deze coalities. De land- en tuinbouw roept het kabinet op om te stoppen met het afschaffen van efficiënt en effectief georganiseerde publiek-private samenwerking.
LTO vraagt het kabinet ruimte te geven aan collectieve afspraken in het bedrijfsleven. Daarbij kan het gaan om kwaliteitscontrole, maar ook om afspraken rond arbeidsomstandigheden. De sector heeft nieuwe gereedschappen nodig om krachtig te kunnen inzetten op verduurzaming en innovatie.
Het derde speerpunt richt zich op de positie van de agrarische sector in de samenleving. Nederlandse boeren en tuinders staan garant voor veilig en duurzaam voedsel en een breed pakket bloemen, planten en bomen. Ze leveren meerwaarde op het terrein van gezondheid, welbevinden, ruimte, energie, water en klimaat. Desondanks zijn sommige maatschappelijke organisaties en actiegroepen bepaald niet op de hand van boeren en tuinders.
Discussies over de grootte van bedrijven, volksgezondheid en milieuvraagstukken worden gevoerd met oneigenlijke argumenten en gaan vaak gepaard met veel emoties in plaats van gerichte kennis van zaken. Het leidt tot polarisatie in het maatschappelijk debat en dat is volgens LTO een gemiste kans.
Want de sector beantwoordt de maatschappelijke uitdagingen met een omslag naar beter en meer produceren met minder energie, grondstoffen en emissies. LTO Nederland staat open voor debat en wil de consument op een transparante en eerlijke manier vertellen waarom bepaalde keuzes worden gemaakt. De afstand tussen burger en consument enerzijds en boer en tuinder anderzijds moet worden verkleind.
Volgens LTO zou de regering haar trots op ‘onze’ agrosector meer kunnen uitdragen en zo bijdragen aan het verkleinen van de afstand tussen boer en burger. Vandaar de oproep aan het kabinet om een verbindende rol te spelen tussen partijen die nu vaak nodeloos tegenover elkaar staan.
Het zou ertoe moeten leiden dat LTO en het kabinet samen een constructieve dialoog op gang brengen over de belangrijke maatschappelijke vraagstukken van dit moment: voedseltransparantie, voedselzekerheid, verantwoord en gezond produceren met oog voor mens, dier en natuur.
Het ‘groene’ gezicht van het ministerie van Economische Zaken mag daarbij wel geprononceerder naar voren komen. Het is te flets, meent LTO, en dient hoognodig te worden bijgekleurd. Gezien het groeiend strategisch en geopolitiek belang van de sector zou een eigen ministerie van Voedsel en Groen volstrekt logisch zijn.