Biosector zoekt goed ras voor baktarwe

Haijo DoddeBiologische akkerbouwers zijn voor de teelt van baktarwe voornamelijk afhankelijk van het relatief oude ras Lavett. Voor aanvulling op het rassensortiment startten Agrifirm Plant en het Louis Bolk Instituut (LBI) samen met de bakkersbedrijven Zonnemaire en Verbeek het project ‘Eko Zomertarwerassen’.
Deze week konden biologische graantelers tijdens een bijeenkomst de proef bekijken op de Broekemahoeve in Lelystad. In totaal zijn op het proefveld twintig rassen uitgezaaid. Onderzoeker Edwin Nuijten van LBI gaf een toelichting.

Gele roest

Nuijten meldt dat de rassen onder meer worden getest op resistenties tegen gele roest en bladvlekkenziekte, op de stevigheid van het stro en de vroegheid van afrijping. Na de oogst volgt een opbrengstmeting met de bepaling van het eiwitgehalte en het valgetal. Daarna beoordelen de bakkers de meest veelbelovende rassen op hun bakwaarde.
‘De rassen in deze proef zijn afkomstig uit heel Europa’, vertelt Nuijten. ‘Met name een aantal Engelse rassen, zoals Alderon en Mulika, lijkt interessant in de teelt vanwege hun gezondheid. Dit zijn wel rassen die normaal pas eind augustus oogstrijp zijn en dat is aan de late kant. Agrifirm heeft veel vertrouwen in AF02, een ras met kort stro dat vorig jaar goed stond in een demoproef. Verder komen uit Polen en Tsjechië de rassen Arabella en Septima die het goed doen en die we willen blijven volgen.’
Nuijten legt uit dat de beoordeling op resistentie tegen gele roest zowel half mei als half juni is uitgevoerd. ‘Wij streven naar een duurzame resistentie die gebaseerd is op meerdere resistentiegenen. Een aanduiding daarvoor is als een gewas zich herstelt van een vroege aantasting. Een tweede beoordeling die beter is dan de eerste beschouwen wij daaroom als positief.’
De meeste rassen die staan in de proef in Lelystad zijn korter dan het standaardras Lavett. ‘De lengte van het stro zegt niet alles over de gevoeligheid voor legering’, verduidelijkt Nuijten. ‘Bijvoorbeeld het ras Nobless is behoorlijk korter dan Lavett, maar toch is het gewas minder stevig en daarom twijfelen we over de geschiktheid voor biologische baktarwe, ondanks andere goede eigenschappen.’

Behoorlijke vraag

Aart den Bakker, afzetmanager granen bij Agrifirm Plant, vertelt dat er behoorlijk vraag is naar biologische baktarwe. ‘De omzet in Nederland is naar schatting 6.000 tot 7.000 ton op jaarbasis. Nu nog komt veel biologische tarwe uit Oekraïne. Nederlandse bakkers echter zouden graag grondstof uit eigen land verwerken omdat daarvan de herkomst en kwaliteit beter te controleren is.’
Op de Broekemahoeve heeft Agrifirm Plant ook een proefveld aangelegd met wintertarwerassen die biologisch worden geteeld. Met name Tataros en Julius zijn vanwege hun bakkwaliteit redelijk geschikt voor baktarwe. Uit navraag blijkt dat geleidelijk meer biologische telers kiezen voor de wintertarwe vanwege de hogere opbrengstpotentie in vergelijking met vooral het zomertarweras Lavett.
Knelpunt bij de biologische teelt van wintertarwe is de grotere behoefte aan stikstof en de onkruidbestrijding. Onkruid krijgt in wintertarwe vooral bij vroege inzaai meer kans om zich al in het najaar te ontwikkelen. ‘Bij een late grondbewerking en inzaaien na half december is het onkruid vrij goed te beheersen’, is de ervaring van een van de aanwezige biologische telers.