‘Bedrijfswaterplan maak je voor jezelf’

Met het nieuwe beleid dat vorige week vrijdag (Aa en Maas) en woensdag (Brabantse Delta) bestuurlijk is bekrachtigd, krijgen veel ondernemers in beide waterschappen meer ruimte om te beregenen. Maar niet zomaar. Ze moeten er wel wat voor doen, of juist laten.
Zo moeten ze vooral laten zien dat ze zuinig omspringen met water, bijvoorbeeld door het vast te houden, te hergebruiken of anderszins te besparen. Hoe die waterbesparing in zijn werk gaat, legt een ondernemer vast in een bedrijfswaterplan, dat ZLTO op maat opstelt voor iedereen die dat wil.
Herman van Ham is een van de honderden Brabantse boeren die zo’n plan liet opstellen. Behalve ZLTO-portefeuillehouder Ruimtelijke Ontwikkeling is hij vooral ook melkveehouder in Luijksgestel. ‘Een melkveehouder die de meerwaarde inziet van zo’n plan’, benadrukt hij.
Hij ontkracht daarmee meteen het beeld van sommige collega-boeren die een waterplan vooral zien als ‘een stukje papier dat een vrijbrief biedt om naar believen onbeperkt te kunnen beregenen’. ‘Ik zie het vooral als een waardevol bedrijfseconomisch document, bijvoorbeeld voor je gewassenkeuze of teeltplan’, vertelt Van Ham.
Zo blijkt uit zijn plan dat het water en kosten bespaart als hij blijvend grasland koestert. ‘Vooral omdat het organischestofgehalte er 3 tot 4 procent op vooruit gaat ten opzichte van wisselteelt. En dat scheelt in de watervraag van het gras en dus de beregeningsopgave.’ Een perceel op afstand heeft hij om diezelfde reden ook met een grasklavermengsel ingezaaid. ‘Dat is ook beter geschikt voor de droge zandgrond’, is zijn ervaring.

Bedrijfscontinuïteit

Van Ham wil nog maar eens benadrukken dat je een bedrijfswaterplan niet opstelt omdat de overheid het van je verlangt, maar omdat het je als ondernemer verder helpt. ‘Het bevat niet louter openbaringen, maar bevestigt vaak wel wat je als ondernemer eigenlijk wel weet, maar niet of niet bewust toepast. En dat terwijl er bedrijfseconomisch grote winst te behalen valt en het een mooie bijdrage levert aan je bedrijfscontinuïteit.’
Nu beide waterschappen ingestemd hebben met het nieuwe beregeningsbeleid, vervallen heel veel ge- en verboden rond de beregening uit grondwater. Maar ondernemers in attentiezones rond Natura 2000-gebieden en natte natuurparels kunnen vooralsnog niet profiteren van het nieuwe beleid, waar ZLTO zich jarenlang sterk voor heeft gemaakt. De waterschappen vinden de gebieden te kwetsbaar om de teugels te laten vieren.
Dat is ook meteen de reden dat waterschap De Dommel nog niet zover is. De waterbeheerder in Midden-Brabant grossiert in waardevolle natte natuur en vreest dat invoering van de nieuwe manier van beregenen in 2014 tot (juridische) problemen leidt.