Chinese importheffing geeft varkenssector een extra tik

De afzet van varkens verloopt al langer lastig. Slachterijen klagen dat ze het vlees moeilijk kunnen afzetten. En dat terwijl dit jaar vooralsnog 270.000 varkens zijn geslacht, tegenover 320.000 vorig jaar. De lastige prijsvorming uitte zich ook in een daling van de Vion-vleesprijs. Die ging van 2,04 euro half juni naar 1,80 euro half juli. In de eerste twee weken van deze maand was er een verdere daling, tot 1,65 euro per kilo.

Daar komt nu de exportheffing vanuit China overheen. Op zich gaat er per dier met 5 tot 10 kilo varkensvlees slechts een beperkt deel naar dat land, maar alles bij elkaar opgeteld is dit aanzienlijk. Zo ging in de eerste vijf maanden van dit jaar 473.733 ton karkasgewicht aan varkensvlees naar China, becijferde de Europese Commissie.

Gevolgen voelbaar

Volgens econoom varkensproductie Robert Hoste van Wageningen University & Research komen de gevolgen van de importheffing bij de varkenshouder te liggen. Hij ziet in de voorbije weken een daling van 15 cent op de kiloprijs.

Hoste verwachtte dinsdag dat de varkensprijzen niet verder hoeven te dalen. 'Slachterijen hebben het effect van de exportheffingen verwerkt in hun prijzen. Daarmee is dit probleem getackeld. Op zich is de markt van vraag en aanbod in balans. Door de gunstige voorbije jaren in Europa is bij veel varkenshouders in andere Europese landen de natuurlijke reactie om de omzet te vergroten.'

Volgens Hoste ging vorig jaar voor 2,2 miljard euro aan varkensvlees naar China. 'Verdeeld over de 220 miljoen varkens die in de Europese Unie worden geslacht, is dit 10 euro per varken. Dat is dus te overzien.' Er zit verschil tussen landen, merkt de Wageningse econoom op. 'De heffing raakt vooral de exporterende landen, zoals Spanje, Nederland, Denemarken en België.'

Duitsland kon vanwege varkenspest al niet exporteren. 'Hier worden de bijproducten, die normaal gesproken naar China gaan, verwerkt tot diervoeding. Of ze gaan zelfs naar de destructie. Die destructiekosten zou je dan ook uit de markt moeten halen', legt Hoste uit. Indirect heeft de Duitse exportbeperking ook effect op de Nederlandse markt, omdat het de druk op de varkensmarkt in de Europese Unie vergroot.

Professionalisering

Die druk op de varkensmarkt ziet Hoste ook in China: 'Na de varkenspest in 2019 heeft de sector een professionelere opzet gekregen. Grootschalige bedrijven schoten als paddenstoelen uit de grond. Het heeft geleid tot een overschot aan varkens op dit moment.'

Volgens Hoste hebben Chinezen de behoefte om de instroom van varkensvlees uit Europa in te perken. 'Door de overproductie willen ze zelf krimpen. Een verruiming van de markt kan hen daarbij helpen.'

Klaas Johan Osinga, adviseur internationale zaken bij LTO Nederland, weet dat achter de schermen druk wordt onderhandeld om de heffingen omlaag te krijgen. Op woensdag 10 december wordt een definitieve heffing bekend. Dit wordt aangevochten bij de World Trade Organisatie. 'Maar voordat je via die weg iets hebt rechtgezet, ben je zomaar een halfjaar verder.'