Veevoerbedrijf noordelijke schakel tussen akkerbouwer en melkveehouder

Het is hartje zomer een drukte van belang op het enorme terrein van Hoogland BV. Vrachtwagens rijden af en aan en de opslagplaatsen worden gevuld met vers geoogste granen uit de innamepunten in Noord-Nederland. Bergen tarwe, gerst, veldbonen, maisvlokken en koolzaad liggen klaar om verwerkt te worden in voedermengsels. De chauffeurs rijden dagelijks met vrachtwagens vol veevoer langs veehouders, van Groningen tot en met Flevoland. De wagens zijn gemaakt voor transport in een vijftal compartimenten, want de klanten krijgen hun voedermengsel op maat.

Al in de negentiende eeuw waren de voorouders van Camiel Hoogland in het noorden van Friesland actief met de inkoop van granen bij lokale boeren en de verkoop van veevoeder. In de basis functioneert het bedrijf nog steeds als schakel tussen de noordelijke akkerbouw en veehouderij. 'Het gemengde bedrijf bestaat niet meer, al vervullen wij die rol nu eigenlijk voor een deel. De kern van onze producten ligt bij akkerbouwgewassen als granen, koolzaad en veldbonen. Die betrekken we uit de hele noordelijke kleischil', licht Hoogland toe.

Naast handel en voerproductie is ook veel aandacht voor advies. Hoogland komt niet pas bij akkerbouwers langs als de gewassen oogstrijp zijn, maar denkt mee over het teeltplan. 'We adviseren en begeleiden ondernemers bij de teelt van onder meer granen, uien en aardappelen. Je moet dan denken aan het zaai- en pootmoment, de bemestingsstrategie en alles rondom gewasbescherming en bewaring.'

Op deze donderdagmiddag liggen meerdere zakken gras op de tafel in het kantoor van de vestiging in Leeuwarden. Het is tijd voor de wekelijkse analyses van vers gras, om een actueel beeld van de samenstelling van het ruwvoer te bepalen. De verhouding tussen het eiwit- en suikergehalte kan van week tot week verschillen, iets wat impact heeft op het rantsoen. Ook meet de voerleverancier drogestofgehalte, voederwaarde en verteerbaarheid.

'We doen de metingen in samenwerking met twaalf melkveehouders, verspreid door het noorden van het land met diverse grondsoorten en bedrijfstypen. We hebben nu een vast, richtinggevend netwerk. Hiermee kunnen we analyses maken als houvast voor alle klanten', zegt mededirecteur Andries Sneep. In het groeiseizoen deelt Hoogland BV wekelijks de uitkomsten, voorzien van advies.

'Dit stelt de veehouders in staat om snel te schakelen en hun aanvullend krachtvoer aan te passen. Wij mengen het recept van grondstoffen direct op maat, morgen zit het al bij hen in de silo', licht Sneep toe. 'De basis van het rantsoen (gras, mais en kuil) verandert geregeld. Dan kan een boer met ons correctiemengsel bijsturen, zodanig dat de eiwitbenutting optimaal blijft.'

Regionaal netwerk

Die manier van werken is uniek, menen Hoogland en Sneep. Het blijkt lonend. Ondanks de krimpende markt is het bedrijf in tien jaar verdubbeld in omvang. Volgens de directeuren ligt de kracht van de onderneming in het sterke regionale netwerk en de contacten met boeren. 'We willen een regionale speler blijven. Hier kunnen we het verschil maken en kort op de bal spelen. Als je onze aanpak met graslandanalyses landelijk wil toepassen, heb je een heel nieuw netwerk nodig.

De ondernemers herkennen zich ook niet in de kritiek dat de veevoerindustrie boeren zoveel mogelijk afhankelijk wil houden van krachtvoer. 'De basis ligt op het boerenerf. Een melkveehouder moet met zijn eigen ruwvoer zoveel mogelijk melk produceren. Als hij er 3 liter meer uithaalt, geeft dat veel rendement', zegt Sneep. Daarom helpen ze hun klanten een optimale kuil te maken van vers gras. Hoogland: 'Het begint met de vraag welke doelen een boer heeft. Weidegang, maaien, robotmelken, de aard van het graslandbestand: allemaal aspecten die we meenemen in ons advies over de rantsoenopbouw.'

Sinds 2024 levert het bedrijf ook zelfgeproduceerde vloeibare meststoffen, om de kwaliteit van het ruwvoer te sturen. Sneep: 'Wij kijken met de boer naar de keten van bodem, inkuilmethodiek en maaimoment en stemmen daar de additieven en bemesting op af. Door de strengere stikstofnormen is het belang van goed eigen ruwvoer nog groter geworden.'

Door de nauwe contacten met de boeren weten Hoogland en Sneep goed wat hen bezighoudt qua politiek en regelgeving. 'Natuurlijk zien we de bedreigingen van buitenaf, maar daar heb je weinig invloed op. Onze strategie is om boeren te helpen zich aan te passen aan de omstandigheden', zegt Hoogland. Zijn collega vult aan: 'We bieden onze klanten concrete oplossingen om hun uitdagingen aan te gaan. Als je een goed rendement draait, kan je ook kostenstijgingen beter aan.'