Vroeg signaleren in opmars op varkens- en pluimveebedrijven

Data-analyses worden al langer ingezet om bedrijfsprocessen te optimaliseren. Zo combineren klanten van FarmResult via het FarmResult-platform verschillende databronnen waaronder gegevens uit systemen van Stienen, Fancom en Hotraco. 'Voorlopers die met ons systeem werken, analyseren dagelijks of wekelijks hun data en sturen daar hun bedrijfsvoering op', zegt Ten Cate.

Wat nu echt in opkomst is, is het gebruik van AI voor het dagelijks bijsturen van stallen. Dankzij continue monitoring met sensoren worden 24 uur per dag zeven dagen in de week staldata verzameld. Daardoor ontstaat een datapakket dat met AI wordt geanalyseerd en overzichtelijk gemaakt met concrete inzichten en adviezen. Zo kunnen afwijkingen van de norm vroegtijdig boven komen drijven.

Farmers-intelligence

'De ondernemer blijft zelf de belangrijkste sensor als het gaat om diergezondheid. Ik noem dat farmers-intelligence (FI)', benadrukt Ten Cate. 'Maar een ondernemer of zijn medewerker zijn nooit 24 uur per dag, zeven dagen in de week in de stal. Wanneer alle verzamelde data overzichtelijk worden gepresenteerd, krijgen zij in één oogopslag overzicht en inzicht in mogelijke oorzaken en verbanden.'

'De meeste varkens- en pluimveehouders kijken nog steeds alleen naar de gegevens van de klimaat- en voercomputer en zijn hun eigen analist. Zij zien de meerwaarde niet van een alarmeringstool of dashboard waarin je in een oogopslag alles ziet', zegt Ten Cate. 'Maar', zegt hij vol overtuiging, 'zij gaan het succes en gebruiksgemak zien. Over vijf jaar maakt 50 procent van hen gebruik van een early-warningsysteem.'

Voorloper in de ontwikkeling daarvan is Optifarm. 'AI-gedreven analysesysteem. We gaan anders werken', schreef pluimveehouder en gebruiker Bart Janssen uit Zuidvelde enkele maanden geleden op LinkedIn. Optifarm is een internationaal opererend automatiseringsbedrijf dat werd opgericht door de Britse pluimveehouder David Speller.

Parameters

Door het bedrijf worden dagelijks om de vijftien minuten cruciale parameters vastgelegd. Activiteiten van de dieren worden gevolgd, risico's op gezondheidsproblemen of prestatieverlies vroeg gesignaleerd en onderliggende oorzaken benoemd. Pluimveehouder Janssen vertrouwt inmiddels op de betrouwbaarheid van deze gegevens. 'De informatie die ik uit het systeem haal, klopt in 90 procent van de gevallen.'

Ruimte voor verbetering is er bijvoorbeeld als het gaat om de wateropname door de kuikens. Janssen: 'Er zijn nu nog drie dagen aan metingen nodig om een betrouwbare norm vast te stellen.' De benodigde data worden – met toestemming van de veehouder – geleverd door partijen als FarmResult.

Zelf aan het roer

Volgens Ten Cate vormen early warning- ofwel vroege waarschuwingssystemen in de toekomst de basis voor meer gerichte aansturing van het bedrijfsproces. De mogelijkheden schetst hij aan de hand van een voorbeeld waarbij een supermarkt alleen nog eieren wil verkopen met een bepaalde milieufootprint.

'Zodra je via je dashboard ziet dat je richting de grenswaarden gaat, bijvoorbeeld door hogere uitval of een dalend legpercentage, kun je daar direct op inspelen', legt hij uit. 'Door bijvoorbeeld lokaal voer in te kopen, kun je sturen op je input en zo de impact beperken. Dankzij vroege signalering blijft de ondernemer zelf aan het roer.'