Gemeenten pleiten voor landelijke aanpak gewasbescherming

De Raad van State oordeelde in 2014 dat een spuitvrije zone van 50 meter bij woningbouw bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen niet onredelijk is. Dit geldt als vuistregel, maar is geen officiële regel of wet.

Pointer onderzocht het beleid rondom gewasbeschermingsmiddelen in Noord-Holland, Limburg en Drenthe. Dit zijn de drie provincies met de meeste lelieteelt. Het platform vroeg 61 gemeenten naar hun aanpak, waaruit blijkt dat er geen enkele gemeente officieel gebruikmaakt van een spuitvrije zone van 50 meter.

Overwegen spuitvrije zone

Wel laten veertien gemeenten weten dat zij – op basis van jurisprudentie uit eerdere rechtszaken – bij nieuwe bouwprojecten een spuitvrije zone van 50 meter overwegen, als daar bijvoorbeeld gezondheidsredenen voor zijn. Het gaat dan om maatwerk, waarbij elke locatie eerst zorgvuldig moet worden bestudeerd en beoordeeld op de noodzaak van een spuitvrije zone.

Volgens Pointer is het opmerkelijk dat er bij geen van de onderzochte gemeenten sprake is van specifiek sierteeltbeleid. Wel loopt bij vier gemeenten een intern onderzoek naar de mogelijkheden om op termijn regels vast te stellen voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Overigens zijn er in Nederland twee gemeenten met een totaalverbod op sierteelt: Opsterland in Friesland en Haaksbergen in Overijssel.

Gemeenten doen een oproep aan politiek Den Haag om met wet- en regelgeving te komen, omdat er momenteel veel onduidelijkheid heerst. 'De huidige situatie zorgt voor toenemende spanning', zegt Jouke Spoelstra, burgemeester van het Drentse Westerveld. De gemeente Peel en Maas in Limburg laat weten dat de problematiek complex is en dit het mandaat van een gemeente overstijgt.

'De landelijke overheid zou het voortouw moeten nemen om duidelijkheid te scheppen voor alle betrokkenen en belanghebbenden. Ook zou er een landelijke autoriteit moeten komen die op locatie onderzoek kan doen.' Volgens de gemeente Midden-Drenthe is het een complex samenspel van regelgeving, jurisprudentie, technische innovaties en uiteenlopende verwachtingen. 'Dit samenspel is gemeente-overstijgend.'

Zelf regels stellen

Bij gebrek aan landelijk beleid onderzoeken de Noord-Hollandse gemeenten Bergen/Schoorl en Egmond of ze in de toekomst eventueel zelf regels kunnen stellen voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. 'Momenteel worstelen gemeenten met de vraag hoe ze moeten omgaan met het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de sierteelt', voegt Spoelstra toe.

De burgemeester van Westerveld doet een oproep aan de overheid om met duidelijke richtlijnen te komen. 'Het kan niet zo zijn dat elke gemeente nu zelf lokaal beleid aan het ontwikkelen is.'