Structureel tekort aan grondstoffen voor groeimedia dreigt

VPN vergelijkt de huidige situatie met die van 1998, toen er eveneens een groot tekort aan veen was. De voornaamste oorzaak dit jaar is het slechte weer in de productiegebieden van veen en kokos. Daarnaast zijn bestaande voorraden bijna op vanwege de snelgroeiende vraag uit met name China. Deze ontwikkelingen zorgen voor forse uitdagingen voor 2026.

De Nederlandse fabrikanten zullen er volgens VPN alles aan doen om bestaande klanten zo goed mogelijk te voorzien van hoogwaardige substraten. Om in te spelen op de situatie, is een goede afstemming in de keten essentieel, stelt de vereniging. Het advies aan afnemers is om op tijd afspraken te maken met de leveranciers als waarborg voor de aanvoer van voldoende product van de gewenste kwaliteit.

Afhankelijk van de teelt en leverancier zal er meer worden gewerkt met andere mengsels van grondstoffen. Het substraat kan er daardoor anders uitzien en soms in het gebruik andere eigenschappen hebben, waarschuwt VPN. Ook verwacht de vereniging dat substraatleveranciers dit jaar vaker nee moeten verkopen en dat tussentijdse prijsverhogingen voor de hand liggen.

Partijkeuring voor RHP-keurmerk

Om meer veen beschikbaar te maken voor de substraatindustrie, voert certificeringsinstelling RHP tot 1 juni 2026 een tijdelijk protocol in dat gebaseerd is op partijkeuring. Extra bemonstering is hiervoor noodzakelijk om de kwaliteit te garanderen. RHP-gecertificeerde bedrijven kunnen hiervoor een aanvraag indienen. VPN stelt dat het op deze manier beter mogelijk blijft om product te leveren met het RHP-keurmerk.

In eerder onderzoek van Wageningen University & Research werd een groei van de vraag naar van substraten van 400 procent voorspeld in 2050 ten opzichte van 2020. Maar ondertussen lijkt de vraag naar grondstoffen nog sneller toe te nemen. Bestaande voorraden zijn de afgelopen periode verkocht aan met name Azië. Dat maakt de kwetsbaarheid voor de middellange termijn groter dan ooit te voren, merkt VPN.

De vereniging vindt dat de Europese tuinbouw- en substraatsector moet nadenken over een nieuwe strategische positie omdat een fundamenteel tekort aan grondstoffen voor substraten dreigt. Ook de geopolitieke onzekerheden dragen daaraan bij. VPN roept een nieuw kabinet op te komen met een dergelijke strategie voor de middellange termijn en zal vanuit de sector half november komen met concrete voorstellen daarvoor.