Gevolgen van deal met VS voor landbouw nog onduidelijk

De zondag gesloten deal omvat een Amerikaanse importheffing van 15 procent op producten uit de EU. Dat hebben de Amerikaanse president Donald Trump en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie bekendgemaakt na gesprekken op een golfresort van Trump in Schotland.

De EU gaat daar geen importtarieven op Amerikaanse producten tegenover stellen. Voordat Trump opnieuw aan de macht kwam, lag het importtarief van de VS voor Europese goederen op gemiddeld 4,8 procent. Trump stelde al een basistarief van 10 procent in voor landen wereldwijd.

De heffing van 15 procent gaat onder meer gelden voor auto's, halfgeleiders, en farmaceutische producten. Daarnaast wordt een nultarief ingevoerd op strategische producten als vliegtuigen en vliegtuigonderdelen, bepaalde chemicaliën en ruwe grondstoffen. Von de Leyen noemde hier ook agrarische producten, maar trad daarover niet in detail. De mondelinge deal die zondag is gesloten, wordt de komende maanden verder uitgewerkt.

Quota's voor staal

Over staal en aluminium zijn aparte afspraken gemaakt. De Amerikaanse heffing van 50 procent blijft grotendeels overeind. Wel komen er quota's waarvoor een lager tarief moet gaan gelden.

Naast de afgesproken tarieven heeft de EU ook ingestemd met de aankoop van vloeibaar gas uit de VS. Daarmee zijn honderden miljarden euro's gemoeid. Ook gaat de EU fors investeren in de Amerikaanse economie. Volgens Von der Leyen biedt de overeenkomst duidelijkheid aan Europese bedrijven en burgers. 'Dat is absoluut cruciaal', zei ze na afloop van de onderhandelingen.

De reacties op de nieuwe handelsovereenkomst zijn wisselend. Volgens demissionair premier Dick Schoof heeft Von der Leyen het 'best mogelijke resultaat' bereikt. Hij had liever helemaal geen tarieven gezien, 'maar deze overeenkomst brengt meer duidelijkheid voor onze bedrijven en meer stabiliteit op de markten'.

Handelsoorlog voorkomen

Demissionair staatssecretaris Hanneke Boerma voor Buitenlandse Handel noemt de heffingen slecht voor Nederland, de consument en het bedrijfsleven. Ze is daarentegen blij dat een handelsoorlog is voorkomen. 'Niettemin is het belangrijk dat de VS en de EU eruit zijn gekomen na maandenlange intense onzekerheid en onderhandelingen.'

Topeconoom Nout Wellink sprak op Radio 1 van een Amerikaans 'dictaat'. 'Het is een nederlaag voor de EU. Het illustreert, en daar ligt mijn teleurstelling, de zwakte van Europa.' Volgens de oud-president van De Nederlandse Bank heeft de EU toegegeven uit angst de Amerikaanse steun voor Oekraïne te verliezen.