Vooruitzichten houden tarweprijzen onder druk

Vooralsnog ziet het er zonnig uit wat de graanoogst betreft. De opbrengsten lijken goed en dat geldt ook voor de kwaliteit. Voorlopig is er maar één maar en dat is de prijs. Naast goede opbrengstverwachtingen heeft de Europese tarweprijs te lijden onder de zwakkere dollar.

Begin deze week dook de termijnmarktnotering voor tarwe in Parijs weer onder de 200 euro per ton voor levering september. Het prijsverschil met het vijfjarig gemiddelde in deze periode neemt daardoor toe tot zo'n 40 euro per ton. De hoge prijzen in met name 2022, maar ook nog in 2023 hebben dat gemiddelde aanzienlijk opgeschroefd.

Over een periode van tien jaar gerekend valt de huidige prijs ook nog relatief laag uit. Het tienjarig gemiddelde van het septembercontract ligt rond deze tijd ook hoger met bijna 210 euro per ton. Daarmee staat de termijnmarkt in Parijs niet alleen, want de Amerikaanse termijnmarkt laat eenzelfde beeld zien.

Wasde-rapport

Het zijn de relatief grote oogsten in de Europese Unie en Rusland die voor prijsdruk zorgen. Het Amerikaanse ministerie van landbouw USDA heeft in het Wasde-rapport dat eind vorige week verscheen de oogstvooruitzichten in deze regio's nogmaals verhoogd. Het levert geen wereldschokkende veranderingen op, maar het is voldoende om de prijsvorming in de markt te laten zoals die nu is.

Het Amerikaanse ministerie voorspelt in de Europese Unie (EU) een oogst van 137 miljoen ton tarwe. Dat is 15 miljoen ton meer dan vorig jaar. Daarbij moet wel worden gezegd dat de oogst vorig jaar door de weersomstandigheden erg tegenviel.

Oekraïne

De grotere oogst in de EU leidt ertoe dat de importbehoeftes naar beneden worden bijgesteld. Maar de belangrijkste reden voor deze bijstelling zijn de importbeperkingen die gelden voor de invoer van tarwe uit Oekraïne. In de afgelopen jaren klaagden EU-lidstaten over prijsdruk als gevolg van grote importen uit Oekraïne.

Nu dit voor een deel is afgewend, ziet het er nog niet naar uit dat de situatie anders wordt. Ja, er komt minder tarwe uit Oekraïne, maar de Oekraïense graansector zal ergens met zijn product naar toe moeten. Als het niet naar de EU kan, moet het elders worden afgezet.

Het helpt daarbij wel dat de oogstverwachtingen in Oekraïne wat naar beneden zijn bijgesteld. USDA rekent op een oogst van 22 miljoen ton in Oekraïne. Dat is minder dan de voorspelling van vorige maand. Ook ten opzichte van de voorgaande twee jaren ligt de huidige raming wat lager.

Meer tarwe in Rusland

De vooruitzichten in Rusland worden daarentegen naar boven bijgesteld. USDA mikt op een oogst van 83,5 miljoen ton tarwe in Rusland. Dat is 0,5 miljoen ton meer dan de raming in juni. Deze aanpassing past ook in de lijn die het Russische marktadviesbureau SovEcon volgt. SovEcon heeft zijn raming ook iets verhoogd en komt nu uit op 83 miljoen ton.

Daarmee vallen deze ramingen hoger uit dan vorig jaar. USDA heeft de oogst van vorig jaar in Rusland vastgesteld op 81,6 miljoen ton tarwe. Het Russische landbouwministerie is ondanks droogteproblemen in het zuiden van het land nog veel optimistischer over de oogstomvang. Het eigen ministerie raamt de oogst dit jaar op 90 miljoen ton tarwe.

Los daarvan ziet het ernaar uit dat de Russen meer tarwe beschikbaar hebben om te exporteren dan vorig jaar. USDA schroeft de exportverwachting van Russische tarwe op naar 46 miljoen ton. Daarmee komt de uitvoer 3 miljoen ton hoger uit dan afgelopen seizoen.

Exportheffing

Om de export daadwerkelijk op te pompen, helpt het wel mee dat de Russische overheid heeft besloten om de exportheffing te verlagen naar nul. Deze heffing werd de afgelopen vier jaar gehanteerd om de inflatie in het land te beteugelen. Nu de wereldmarktprijzen van tarwe zijn gedaald, komt de indicatieve exportprijs lager uit dan de basisprijs op basis waarvan de exportheffing wordt vastgesteld.

Behalve in de EU en Rusland ziet USDA ook de tarweoogst in Kazachstan en Pakistan hoger uitvallen dan de verwachting van vorige maand. Die compenseren ruimschoots de kleinere hoeveelheden die in Canada, Iran en Oekraïne worden voorzien.

Het eindresultaat is een handhaving van de wereldwijde oogstverwachting voor tarwe van bijna 809 miljoen ton. Dat betekent een toename van 8 miljoen ton ten opzichte van vorig jaar. De consumptie neemt iets minder toe, maar is met 811 miljoen ton groter dan de productie. Mede daardoor wordt de raming van de eindvoorraden in juni 2026 verder naar beneden bijgesteld tot net onder de 262 miljoen ton.

Deze aanpassing gaat iets verder dan de gemiddelde verwachting in de markt. Maar de verschillen zijn klein, zodat het geen verandering in de marktsituatie brengt.