Stikstofaanpak Zuid-Holland stuk dichterbij, met talrijke aanpassingen

Sane moet de vergunningverlening in Zuid-Holland weer op gang moet brengen. Op het maatregelenpakket kwam veel kritiek uit met name de landbouwsector.

Het voorgestelde ammoniakplafond, overgangszones rondom stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden en een stoppersregeling vielen niet allemaal in even goede aarde bij boeren. Het leidde onder meer tot een petitie, trekkerprotest en veel inspraakreacties.

Met amendementen en moties hebben de Staten het provinciebestuur opgedragen de maatregelen evenrediger te verdelen, waardoor niet alleen de landbouwsector aan de lat komt te staan. Dit is in lijn met de voorstellen van de ministeriële stikstofcommissie.

Basis gelegd

BBB, een van de partijen met de meeste kritiek op Sane, stemde uiteindelijk ook met het voorstel in. Alleen ChristenUnie, Forum voor Democratie, JA21, PVV en de eenpersoonsfracties JOU ZH en Groep HvZH stemden tegen. BBB-fractiewoordvoerder Edwin Veldhuijzen stelt dat met de amendementen die door zijn partij zijn ingebracht en aangenomen, een basis is gelegd voor een 'juridisch sterker, evenwichtiger en maatschappelijk beter uitlegbaar' stikstofbeleid.

'Het is een stap vooruit richting een aanpak die alle sectoren recht doet – en niet in de laatste plaats de landbouw', aldus Veldhuijzen. Volgens hem zijn de aanpassingen met mensen in het veld afgestemd. 'Dit zijn geen Haagse maatpakken, maar oplossingen van onderop. Daardoor zijn ze breed gedragen en uitvoerbaar.'

Geen generieke zones

De Staten stemden in met het BBB-voorstel om zogenoemde overgangszones rond kwetsbare natuurgebieden te baseren op actuele natuurdoelanalyses, in plaats van generieke buffers. Een tweede aangenomen amendement verstevigt de ecologische pijlers van het Sane-beleid. Jaarlijkse onafhankelijke veldmetingen en toetsingen worden structureel verankerd, zodat natuurdata actueel, objectief en juridisch houdbaar blijven.

Een derde BBB-amendement – gericht op de ontwikkeling van een juridisch geborgd stikstofoxide (NOx)-registratie- en reductiesysteem voor industrie, mobiliteit en woningbouw – werd door de partij ingetrokken. Maar het werd wel inhoudelijk omarmd door Gedeputeerde Staten. Zij nemen de uitwerking mee in het vervolgtraject. 'In Zuid-Holland is NOx de belangrijkste drukfactor. Dan moeten we ook daar reductie afdwingen, willen we de vergunningverlening op gang krijgen', zegt Veldhuijzen.

Niet dé oplossing

VVD-Statenlid Mirjam Nelisse is blij dat Sane is aangenomen, maar benadrukt dat het niet dé oplossing is voor het stikstofprobleem. Wel brengt het een oplossing een stap dichterbij. 'Voor de VVD is het van cruciaal belang dat de landbouwsector duidelijkheid en toekomstperspectief heeft. Dit pakket voorziet daarin.'

De partij van Nelisse kon het voorstel naar eigen zeggen op tien cruciale punten wijzigen met eigen voorstellen. Zo zijn amendementen aangenomen die ervoor zorgen dat de maatregelen eerst bij de landsadvocaat worden getoetst, om zo te achterhalen of de inspanningen van de agrarische sector niet tevergeefs blijken.

Daarnaast is Provinciale Staten akkoord gegaan met een beloningssysteem voor boeren die meer stikstofreductie behalen. Verder worden boeren met een menukaart geholpen met handelingsperspectief en zorgt een VVD-amendement ervoor dat de ammoniakuitstoot op een eerlijke manier wordt gemeten en vastgelegd.

'Nu er een gebalanceerd maatregelenpakket ligt met toekomstperspectief voor onze boeren en de rest van Zuid-Holland, kunnen we weer vooruit met onze ambities', stelt Nelisse.