Italiaanse perentelers bevinden zich in zwaar weer

De perenproductie in Italië was in 2023 ruim de helft lager dan een jaar eerder. Met name fruitteeltregio Emilia-Romagna, het gebied rondom Bologna in het noorden van Italië, werd zwaar getroffen. Het consortium Pera dell'Emilia-Romagna IGP, dat 70 procent van de perentelers in het gebied vertegenwoordigt, meldt dat in 2023 99.000 ton peren werden geproduceerd, tegen ruim 300.000 ton in 2022.

Oorzaken van de productiedaling? Overstromingen, late vorst en parasieten. 'Het was een heel moeilijk jaar', zegt Alessandro Ritti Bicci aan de telefoon. Ricci Bitti is eigenaar van een fruitteeltbedrijf in de buurt van Faenza, ten noordoosten van Bologna. 'Ik ben vorig jaar ruim de helft van mijn oogst kwijtgeraakt. De late vorst is echter slechts een deel van het probleem.'

Een combinatie van te lage temperaturen op het ene moment en te hoge op het andere was een andere uitdaging, geeft de fruitteler aan. De oorzaak is klimatologisch, al is het moeilijk er precies de vinger op te leggen. Ricci Bitti: 'De gevolgen waren heel duidelijk. Bomen liepen nauwelijks uit, er waren helemaal geen bloemen in het voorjaar.'

Fruit, graan en mais

Sinds 2018 runt Alessandro Ricci Bitti het familiebedrijf dat werd opgezet door Alessandro's grootvader Amedeo. Het bedrijf heeft 250 hectare grond. Op iets meer dan de helft worden graan en mais verbouwd, op de andere helft fruit.

Ongeveer 13 hectare is bestemd voor de perenteelt. Het gaat vooral om de rassen William's, Kaiser en Abate Fetel. 'We produceren tussen de 200 en 300 ton peren per jaar. Dat is gemiddeld 20 tot 30 ton per hectare. Als we minder produceren, is de prijs vaak beter dan in jaren met een hogere productie', licht de teler toe.

Italië is nog altijd de grootste producent van peren in Europa. Emilia-Romagna is het hart van de perenproductie in Italië; bijna 70 procent van de 500.000 ton Italiaanse peren komt uit de Po-vlakte. De helft van de productie bestaat uit Abate Fetel. 'Emilia-Romagna is van oudsher een geschikt fruitgebied vanwege de aanwezigheid van de rivier de Po', vertelt Ricci Bitti.

Het is volgens de teler een gebied dat altijd last heeft gehad van overstromingen. 'Maar daardoor is het er ook erg vruchtbaar. Mensen uit heel Italië komen naar ons toe om fruit te kopen, omdat het altijd van hoge kwaliteit is.'

Productiedaling

Toch daalt de perenproductie in Emilia-Romagna al jaren. Tot vijftien jaar geleden werd in heel Italië op zo'n 36.000 hectare peren geteeld, vorig jaar daalde dat tot 21.000 hectare. In Emilia-Romagna is het areaal nog 'slechts' 12.000 hectare. Gevolg is ook dat de productie fors gedaald is: van 750.000 ton per jaar begin deze eeuw naar maximaal 500.000 ton in 2024. De productie van afgelopen jaar was 20 procent lager dan in 2022.

'Steeds meer ondernemers geven er de brui aan', zegt voorzitter Giuliano Donati van het consortium Pera dell'Emilia-Romagna. 'Als gevolg van dure investeringen om de gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan en de groeiende onzekerheid of de investering wel de gewenste productie en dus inkomsten oplevert.'

Klimaatverandering is volgens Donati helaas een realiteit. Hij stelt vast dat weersextremen geen geïsoleerde gevallen meer zijn, maar fenomenen die zich met enige regelmaat herhalen.

Grotere investeringen noodzakelijk

Ook Ricci Bitti moet steeds grotere investeringen doen om klimaatverandering het hoofd te bieden. 'In de meest recent aangeplante perengaarden hebben we anti-hagel schermen aangebracht en druppel-irrigatie aangelegd. Ook maken we gebruik van biologische bemesting, om vooral in de winter te zorgen dat de planten krijgen wat ze nodig hebben.'

Maar dat is volgens de Italiaanse ondernemer niet genoeg. Ricci Bitti: 'Op de lange termijn moeten we toe naar perenrassen die een constantere productie garanderen om de investeringen te beschermen.'

Door groeiende onzekerheid over de toekomst en de zorgen over klimaatverandering sluiten steeds meer fruitteeltbedrijven de deuren. Veel van de Italiaanse telers hebben moeite geschikte opvolgers te vinden. De gemiddelde leeftijd van de Italiaanse boer is 54,1 jaar. Meer dan de helft van de boerenbedrijven wordt geleid door een zestigplusser en slechts 8 procent door mensen jonger dan veertig jaar.

Toch boer worden

Alessandro Ricci Bitti is 35 jaar en heeft lang getwijfeld of hij het bedrijf van zijn oom zou overnemen. 'Ik heb Bedrijfskunde gestudeerd in Milaan en werkte in de financiële wereld. Als kind had ik al wel de gedachte in het familiebedrijf te gaan werken. Ik heb zes maanden verlof genomen van mijn werk voor een soort stageperiode. Toen heb ik besloten ontslag te nemen en boer te worden.'

Wat de ondernemer het meeste aanspreekt, is dat je het product van je werk kan zien. 'Het feit dat je het kan voelen en proeven en aan vrienden cadeau kan doen, geeft voldoening', vertelt hij.

Die voldoening wordt wel een beproeving nu de investeringen oplopen en de productie daalt. Als gevolg hiervan zien perentelers in andere landen de kans schoon om in het gat te springen dat de Italianen achterlaten. Nederlandse perentelers willen bijvoorbeeld de productie van Abate Fetel oppakken om aan de vraag op de Duitse markt te voldoen. Daar is deze peer razend populair.

Ricci Bitti vindt dat geen probleem. 'Iedereen is vrij om Abate Fetel te produceren. Als er een markt is, is het logisch dat ze daar in springen. Maar ik ben wel overtuigd dat onze peer anders is. Niet direct beter, maar zeker wel anders.'