Keus groenbemester is nog belangrijker bij meerjarige teelt

Boomkwekerijen M. van den Oever in het Noord-Brabantse Haaren is een gerenommeerd bedrijf dat laanbomen kweekt op zo'n 150 hectare, tussen Tilburg en Den Bosch. De bodem is lemige, wat rijkere zandgrond. Het bedrijf levert onder andere aan overheden, groenvoorzieners, hoveniers en architectenbureaus.

Bij het familiebedrijf staat duurzaamheid hoog in het vaandel, geeft Ronald van Grinsven aan. Hij legt uit op welke manier dat inhoud krijgt. 'We investeren veel in de bodem en proberen met verschillende kruidenmengsels op een natuurlijke wijze plagen te voorkomen en bestrijden.'

De Brabantse ondernemer streeft ernaar op termijn helemaal biologisch te gaan kweken. 'Nu zijn al steeds meer percelen biologisch', vertelt Van Grinsven. 'Stapsgewijs breiden we dat uit. De kwekerij is al 100 procent Planet Proof-gecertificeerd en voor een deel aan Skal of aan Skal in wording.'

Zesjarige teelten

Het doel is voorloper te zijn in het duurzaam kweken van laanbomen. Daarom is op het bedrijf veel aandacht voor de bodem. Met een meerjarige teelt ziet het bouwplan er anders uit dan in de akkerbouw. Percelen die in het voorjaar leeg komen krijgen één of twee jaar de tijd om te rusten. Elk perceel dat vrijkomt wordt bemest met compost op maat. Daarna wordt een groenbemester ingezaaid. Die staat één of twee jaar, tot op het perceel weer jonge bomen de grond ingaan. De aanplant kan daar vijf of zes jaar staan en wordt gedurende de teelt meerdere malen rond gestoken, waardoor de boom nieuwe wortels maakt.

'Als we planten moet de grond dus optimaal zijn, want daarna kunnen we er een aantal jaren alleen bovenop iets doen', legt Van Grinsven uit.

Keus groenbemesters

Veel aandacht gaat naar de keuze voor de groenbemester. 'We hebben heel goed overleg met onze leverancier en DLF', vertelt de ondernemer. Op basis van die informatie zijn vorig jaar op proef twee mengsels gezaaid uit het pakket Vital Earth. DLF had dat pakket vorig jaar juist vernieuwd en aangepast aan nieuwe omstandigheden, zoals de ecoregeling in het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. De nieuwontwikkelde mengsels zijn zo samengesteld dat ze aan specifieke doelstellingen voldoen, zoals stikstofvastlegging, het verbeteren van de bodemstructuur, stimuleren van biodiversiteit en bestrijden van aaltjes.

Een van die mengsels is Vital Earth Complex. Het bestaat onder andere uit diverse vlinderbloemigen die stikstof vastleggen, zoals lupine en zomerwikke, en uit diepwortelende planten zoals gingellikruid en Japanse haver. Gingellikruid geeft een mooie korrelige structuur aan de bodem. Japanse haver, boekweit, gele mosterd en facelia komen snel op, waardoor ze onkruiden onderdrukken.

Het mengsel levert veel organische stof, een divers bodemleven en diepe beworteling. En als de bomen weer op het perceel zijn geplant, komen de kruiden niet terug, is de ervaring van Van Grinsven. 'Het sterft makkelijk af en daarna heb je geen last van opslag of nieuwe planten uit zaad.' Hij hecht daar veel waarde aan. 'Opslag is lastig weg te krijgen. Kruiden die tussen de bomen opkomen, verwijderen we mechanisch. Dat is nog best een lastig proces.' Hij is zeer te spreken over het mengsel. 'Daarom zetten we het dit jaar vrij groot in, namelijk op bijna alle percelen.'

Niet-kerende grondbewerking

Per perceel wordt de groenbemester aangepast. Op percelen waar bomen uit de rozenfamilie (Rosaceae) groeiden, komen afrikaantjes. Dat is nodig om aaltjes te bestrijden. Ook op percelen waar drie of vier keer verplante bomen staan, komt een andere groenbemester, namelijk het mengsel Vital Earth NKG Zomer. Het mengsel wordt gezaaid op de lege stukken waar de bomen al zijn gerooid. In de akkerbouw is het bij uitstek geschikt in een bouwplan met niet-kerende grondbewerking.

Vital Earth NKG Zomer bevat onder andere vlinderbloemigen, zoals zomerwikke, en facelia dat heel snel opkomt en zo onkruid onderdrukt. Het kan bovendien goed tegen droogte. Van Grinsven kiest voor Vital Earth NKG Zomer omdat het veel stikstof bindt, een snelle bodembedekking heeft en laag blijft. Terwijl Vital Earth Complex wel bijna 2 meter hoog kan worden, blijft Vital Earth NKG Zomer lager dan een halve meter, legt hij uit. Daarom is maaien minder snel nodig.

Bovendien levert Vital Earth NKG Zomer veel bloemen en trekt het mengsel bijen aan. Ook op Vital Earth Complex komen veel bijen en vlinders af, maar daarin vallen ze minder op omdat het gewas zo hoog wordt, heeft Van Grinsven gemerkt. 'Bij niet-kerende grondbewerking zie je ze op ooghoogte.'