Klimplantenteler kiest voor telen zonder chemische bestrijding

Klimplantenkwekerij Van der Starre in het Zuid-Hollandse Boskoop werkt zonder chemische gewasbescherming. 'Omdat we milieuvriendelijk willen werken, waren we daar al jaren mee bezig', laat operationeel manager Joost van der Starre weten.

'In 2021 hadden we een vijfjarenplan gemaakt. Maar ons stappenplan ging zo goed, dat we halverwege 2022 besloten om vanaf 1 januari 2023 100 procent chemievrij te bestrijden.' Dat houdt in dat biologische middelen en natuurlijke vijanden van plaaginsecten de planten beschermen, mechanische afzuiging schadelijke insecten tegengaat, goede schimmels larven en schadelijke schimmels bestrijden en plantversterkers de planten weerbaarder maken.

Om dat voor elkaar te krijgen, zijn draaiboeken gemaakt voor het toedienen van de biologische gewasbeschermingsmiddelen. Maar het belangrijkste is volgens Van der Starre intensief scouten. 'Onze zes kweeklocaties in Boskoop, Ridderkerk en Waddinxveen hadden vroeger elk hun eigen gewasverzorger. Maar om tot een eenduidige aanpak te komen, hebben we een van hen, Gianluca Calabrò, voltijds tot hoofdscout benoemd. Een nieuwe functie.'

Calabrò loopt nu wekelijks een rondje over alle locaties om op basis van wat hij waarneemt plannen te maken voor wat er die week moet gebeuren. Dit doet hij in overleg met de gewasverzorgers op de locaties.

Preventief werken

Het eerste luisje is al aanleiding om biologie in te zetten, maar uiteindelijk is het de bedoeling om nog meer preventief te werken. 'Het opsporen van signalen is een leerproces waarin we alle gewasverzorgers meenemen', legt Van der Starre uit. 'We kweken 95 tot 97 procent van onze planten zelf vanuit eigen stek op en doen ons best om ze sterk en weerbaar te maken, onder andere met plantversterkers.'

De Zuid-Hollandse klimplantenkweker hoopt in de toekomst minder biologische gewasbeschermingsmiddelen te hoeven gebruiken en de kwaliteit van de planten nog verder te verbeteren.

De kweker is de zoon van Bart van der Starre, die het bedrijf in 1982 heeft opgericht als boomkwekerij. In 1984 is zijn neef Bert toegetreden en samen hebben ze de onderneming uitgebouwd tot de Starre Group, met onder andere een eigen vermeerderingsbedrijf en technische dienst.

Zes productielocaties

De zes productielocaties van in totaal 20 hectare hebben ieder hun eigen naam. Bij Stekstar in Ridderkerk vindt de vermeerdering plaats. Blijstar, eveneens in Ridderkerk, produceert met name actiehandel voor de retail, zowel binnen als buiten. Nieuwstar in Zevenhuizen en Veenstar en Moerstar in Waddinxveen zijn kwekerijen die in de kas produceren. En Bosstar in Boskoop is de hoofdlocatie. Naast buitenproductie zijn daar het kantoor, magazijn en de distributiefaciliteiten gevestigd.

Joost van der Starre was vanaf zijn 16de actief in het familiebedrijf. Hij begon zijn loopbaan in Waddinxveen. In 2008 is hij overgestapt naar Designstar. Dat was toen net opgericht, als onderdeel van de Starre Group, om etiketten voor de sierteeltsector te ontwerpen en produceren. In de loop van de tijd is dat uitgebreid tot de ontwikkeling van complete verkoopconcepten, waaronder websites, potcovers en promotiematerialen.

Opvolger

'Ik ben meegegroeid met Designstar, maar heb er drie jaar geleden voor gekozen om verder te gaan in de klimplantenkwekerij', geef Van der Starre aan. Hij voegt daaraan toe dat het de bedoeling is om zijn vader, die nu 59 jaar is, op termijn op te volgen. 'In overleg hebben we besloten ons volledig te gaan focussen op de kwekerij. Dat gaf het management van Designstar de kans om vorig jaar zelfstandig verder te gaan.'

Overigens is het de bedoeling dat neef Huibert, zoon van Bert van der Starre, zijn vader ook opvolgt. De twee neven gaan dan wel stuivertje wisselen: waar Bart van der Starre nu verantwoordelijk is voor algemene zaken en commercie, heeft Huibert van der Starre ook affiniteit met financiën en administratie. Bert van der Starre houdt zich vooral bezig met de productie en dat is de tak waarin Joost van der Starre zich het meeste thuis voelt.

230 soorten

Het assortiment omvat ongeveer 230 soorten, waarvan de belangrijkste de clematis is. Daarvan produceert de kwekerij ongeveer 100 soorten. Daarnaast worden andere gangbare klimplanten geproduceerd, zoals passiflora, klimfruit, lonicera, klimroos, trachelospermum, campsis, wisteria en hedera.

Om het klanten als tuincentra en supermarktketens gemakkelijk te maken, werkt Van der Starre met verschillende concepten, zoals MasterClimbers. Die concepten onderscheiden zich door een lange bloeitijd en doorbloei, mooie bloemvorm en hoge ziekteresistentie. Alle planten zitten in S-potten van gerecycled kunststof. De vorm, die een hoge beladingsgraad mogelijk maakt, heeft de kwekerij zelf ontwikkeld en gepatenteerd.

Arbeidsmigranten

De drukste periode loopt van maart tot juni. Naast de 50 vaste medewerkers huurt de kwekerij dan 130 tot 140 internationale arbeidsmigranten in. Voor de werving heeft de onderneming in Boskoop contact met plaatselijke wervers in Polen, Hongarije en Portugal. De kwekerij zorgt zelf voor huisvesting en besteedt veel aandacht aan het afstemmen van het werk op de wensen van de medewerkers.

'We proberen hen op alle manieren te ondersteunen, bijvoorbeeld met het regelen van de noodzakelijke verzekeringen en andere documenten. Verder hanteren we een open communicatiecultuur waarin elke vraag kan worden gesteld.' Dankzij dit beleid komen veel tijdelijke medewerkers terug en kunnen ze ook doorgroeien.

Verder werken zo'n zevenhonderd scholieren jaarrond in de vakanties en op de zaterdagen op het bedrijf. 'We hebben veel arbeidsintensief werk', zegt Van der Starre. 'Een clematis moet bijvoorbeeld wel twee of drie keer per jaar aan een stokje worden gebonden. Om het werk beheersbaar te houden, hebben we voor ervaren scholieren een coachfunctie bedacht met extra salaris. Zo'n coach, die ook een BHV-opleiding krijgt, is verantwoordelijk voor een groep van acht tot tien scholieren.'

De klimplantenkweker legt uit dat op die manier vaste medewerkers zo min mogelijk op zaterdag terug hoeven te komen, de scholieren graag bij de kwekerij blijven werken en de coaches leren leidinggeven.

Het scholierenbestand blijkt ook een kweekvijver te zijn voor nieuw, vast personeel. In de ogen van Van der Starre is sfeer de belangrijkste drijfveer voor scholieren om te blijven en volgen daarna pas het salaris en product. 'We organiseren in oktober een voetbaltoernooi met alles erop en eraan, zoals gratis eten en drinken. Daaraan doen zo'n 400 van onze scholieren mee. Onze ervaring is dat zoiets een belangrijke sfeermaker is.'

Openbaar groen

Nadat de coronajaren een sterke groei hebben laten zien in de omzet, zijn de resultaten nu weer teruggegaan naar iets boven het niveau van voor die tijd. 'In onze zoektocht naar nieuwe afzetmarkten richten we ons nu op het openbare groen', zegt Van der Starre.

Daarvoor heeft de kwekerij het concept Urban Climbers ontwikkeld, dat bestaat uit klimplanten die geschikt zijn om tegen gevels in steden en bedrijfsgebouwen aan te groeien. Daarmee kunnen ze bijdragen aan een beter klimaat. Van der Starre heeft al vertegenwoordigers van gemeentes, tuin- en landschapsarchitecten, hoveniers en grootgroenbedrijven op bezoek gehad om het nieuwe concept te promoten.

In de toekomst wil de kweker biologisch bemesten, maar het valt nog niet mee om tot de juiste samenstelling voor de planten te komen. Wel wordt gewerkt aan veenvrije substraten, bijvoorbeeld met kokos, houtvezel, compost en rijstkaf. Een proef met 20.000 potten was zo succesvol, dat deze dit jaar is uitgebreid naar meer dan 300.000 potten. Van der Starre: 'We willen het vertrouwen in alternatieve potgrond langzaam laten groeien.'