'Ik zeg 'ajuus, de mazzel' tegen Bennie Jolink'

Toch wil ik u mee terugnemen in de tijd, naar Hemelvaartsdag 2023 in Lochem. Ja, ik was erbij. En als het even kan, wordt het een jaarlijkse traditie. Effe lekker ouderwets Høken met Normaal. Lekker terugdenken aan de tijd dat je een tent binnenging die volhing met zweet- en alcoholdampen. Een avond hossen en springen op de klanken van Normaal. De volgende morgen werd je brak wakker, nog ruikend naar bier, met hier en daar een stuk hooi en de afdruk van een merkspray. Mijn moeder en het dorp spraken er schande van. Wij hadden echter een geweldige avond.

Maar deze Hemelvaartsdag was het anders. Ik liep toch met een chagrijnig onderbuikgevoel over het festivalterrein. Want Bennie Jolink had net daarvoor verbaal uitgehaald naar de veehouderij en daarbij alle argumenten gebruikt die beleidsmakers op dit ogenblik gebruiken. Hij gaf ze gelijk. De boeren moeten de toekomst elders gaan zoeken, zijn achtertuin had de boerenstand niet meer nodig. Auw! Dat deed zeer! Want in mijn ogen is Normaal een hoeksteen van de plattelandscultuur.

Dat betekent niet dat je het platteland hoeft te verheerlijken of romantiseren. Daar is in het verleden al genoeg ellende van gekomen. Wel vasthouden aan eigen taal en gebruiken. En in de muziek van Normaal kwam dat als eerste aan de oppervlakte. Met groot succes.

'Boer' is tegenwoordig geen scheldwoord meer, maar een naam om trots op te zijn. Jongeren dragen met trots 'ik ben boer' op hun shirts. Heeft Jolink dan geen recht op een eigen mening? Zeker wel. Hij mag zeggen wat hij denkt en andersom. Maar hij had wel de gevolgen mee moeten wegen. Want het beleid dat nu steeds meer vorm krijgt, linksom of rechtsom, is een kopie van de jaren zestig en zeventig. Een overheid die keihard ingrijpt op bedrijfsniveau en regel op regel stapelt.

Het buitengebied wordt gezien als een projectplan waar alle maatschappelijke wensen op los worden gelaten. Lang konden wij dit gevaar oplossen door schaalvergroting. Dat is echter een vies woord geworden en onmogelijk gemaakt door wet- en regelgeving.

De teksten van Normaal zijn nog net zo actueel als toen. En dat maakt de uitspraken van Jolink extra pijnlijk. Hij is geworden wat hij eigenlijk niet wilde. Een importwesterling die het allemaal beter weet. En daarom zeg ik tegen Bennie: 'Ajuus, de mazzel.'