Minder soja in voer maakt scharrelkuiken klimaatvriendelijker

De Nederlandse supermarkten gaan dit en volgend jaar volledig over op verse kip met 1 ster van het Beter Leven-keurmerk van de Dierenbescherming. Eerder introduceerden ze al een welzijnsvriendelijker tussensegment, met trager groeiende kuikens bij een lagere bezetting.

Wageningen Livestock Research voerde een grondige levenscyclusanalyse uit, waarin drie vormen van vleeskuikenhouderij in Nederland met elkaar zijn vergeleken. Dat zijn het regulier gehouden vleeskuiken, het tussensegment als de Nieuwe AH-kip of de Nieuwe Standaard Kip van Jumbo en het scharrelkuiken met 1 ster.

In de analyse werd onder meer gekeken naar het landgebruik en de uitstoot van broeikasgassen (carbon footprint, uitgedrukt in CO2-equivalent) die gepaard gaan met de productie van vleeskuikens. Een groot deel van de vleeskuikenketen werd daarbij betrokken, vanaf de opfok van de ouderdieren tot en met het vleeskuikenbedrijf.

Verrassende uitkomst

De uitkomst van de carbon footprint was volgens de onderzoekers verrassend. Een kilo scharrelkuiken kan leiden tot een 3 procent lagere uitstoot van CO2-equivalenten per kilo levend gewicht (LW), namelijk 3,55 kilo, dan het reguliere snelgroeiende kuiken (3,65 kilo CO2-eq/kg LW) en het tussensegment (3,98 kilo CO2-eq/kg LW).

Deze uitkomst is het tegenovergestelde van de algemene opvatting in de sector. Zowel een scharrelkuiken als een kuiken in het tussensegment hebben namelijk wel degelijk meer voer nodig dan een regulier kuiken en daarmee is het landgebruik hoger.

Teelt en productie grondstoffen

De grootste bijdrage aan de totale emissie komt voort uit de teelt en productie van grondstoffen. Als daarmee verandering van landgebruik gepaard gaat, leidt dat op zichzelf al tot meer dan helft van de totale emissie. Soja is een belangrijk onderdeel van het voer voor vleeskuikens. De herkomst van die soja heeft grote invloed op de emissies die voortkomen uit verandering van landgebruik.

Als soja wordt geteeld op akkers die maximaal twintig jaar geleden zijn onttrokken aan de natuur, bijvoorbeeld het tropisch oerwoud in de Amazone, telt deze verandering van landgebruik volgens algemeen geaccepteerde afspraken zwaar mee in de berekening van de CO2-equivalenten voetafdruk. Er komt namelijk heel veel CO2 vrij als tropisch bos wordt gekapt.

Minder eiwit in scharrelvoer

In het voer van scharrelkuikens zit op dit moment echter minder eiwit en dus minder soja dan in het voer van reguliere kuikens of die in het tussensegment. Zowel de tragere groei van het kuiken als de huidige economische optimalisatie in de keten spelen daarbij een rol. Als die zware invloed van verandering van landgebruik gereduceerd wordt, door onder meer de soja uit Noord-Amerika te halen, wordt de vergelijking anders.

In dat geval hebben reguliere vleeskuikens een 23 procent lagere CO2-voetafdruk (1,37 kilo CO2-eq/ kg LW) dan het scharrel kuiken (1,79 kilo CO2-eq/kg LW). Internationaal is er veel discussie over hoe het klimaateffect van verandering van landgebruik moet worden mee gerekend, ongeacht de herkomst.

Klimaateffect gering

Zolang echter de wereldwijde vraag naar soja het aanbod van ontbossingsvrij geteelde soja overstijgt, is het totale klimaateffect door de keuze voor soja met een andere herkomst gering, stelt Wageningen Livestock Research vast. Het onderzoek is uitgevoerd in het kader van project Greenwell.

Dat werd gefinancierd door de Topsector Agri & Food, in een publiek-privaat partnerschap met een aantal partijen uit de vleeskuikenketen. Dat zijn Aviagen EPI, De Heus voeders, Broederij Belgabroed-Van Hulst en Plukon Food Group.