Wilde aardappel nodig voor nieuwe ziektevrije rassen

De beschikbaarheid van vruchtbaar land en voldoende zoet water in het veranderende klimaat vormen de uitdagingen die in de komende decennia moeten worden opgelost. De aardappel kan daarin een belangrijke rol vervullen, want het is qua water- en landgebruik een zeer efficiënt gewas voor voedsel- en industriële productie.

Bovendien is de aardappel rijk aan eiwitten, koolhydraten, vitaminen en nutriënten, wat bijdraagt aan een gezond voedingspatroon. Nieuwe veredelings en verwerkingstechnieken zijn in de afgelopen jaren beschikbaar gekomen en maken de aardappel een belangrijk gewas om de vraag naar efficiënte en duurzame productie van voedsel van hoge kwaliteit te kunnen beantwoorden.

Ziektes en plagen

De aardappelteelt wordt continu bedreigd door een groot aantal ziektes en plagen. Op dit moment worden veel chemische gewasbeschermingsmiddelen toegepast om aan de huidige vraag naar aardappelen te voldoen. In de afgelopen jaren is hard gewerkt om de belangrijkste aardappelziekte, veroorzaakt door phytophthora, te bestrijden door resistente rassen te ontwikkelen.

Hierdoor zal in de komende jaren het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen tegen deze ziekte sterk afnemen. Minder chemische gewasbescherming in combinatie met extremere temperatuur- en neerslagverschillen door klimaatverandering, zullen echter leiden tot een toename van andere ziektes en plagen.

Resistenties

Deze andere ziektes en plagen worden veroorzaakt door bacteriën, schimmels, virussen, aaltjes en insecten en hebben tot nu toe weinig aandacht gekregen. Wageningen Universiteit & Research (WUR) gaat voor Holland Innovative Potato wilde aardappelsoorten onderzoeken op resistenties tegen deze ziekteverwekkers.

In een eerste analyse zijn al enkele bruikbare wilde soorten gevonden. Deze resistente soorten worden verder onderzocht door WUR en zullen door bij Holland Innovative Potato (HIP) aangesloten veredelingsbedrijven gebruikt worden om nieuwe rassen te ontwikkelen. De ultieme ambitie is een duurzame circulaire teelt door het gebruik van ziekte vrije rassen.

Gezamenlijk onderzoek

Nederland loopt wereldwijd voorop in de veredeling, productiesystemen en verwerking van aardappelen. Om deze positie te behouden en tegelijkertijd in te passen in de circulaire economie is in 2017 Holland Innovative Potato opgericht om gezamenlijk onderzoek te doen naar een duurzamere aardappelketen.

Leden van HIP zijn bedrijven en organisaties die actief zijn in veredeling, handel,en verwerking van aardappelen. De HIP-leden, het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteiten en NWO dragen een belangrijk deel van het budget bij. Wageningen Universiteit & Research is de belangrijkste onderzoekspartner van HIP.