Charmeoffensief slaat plank mis

Vlak voor het kerstreces maakte provincie Fryslân bekend dat de steenmarterproef van zoogdierenexperts Bob Jonge Poerink en Jasja Dekker bij het Friese Aldeboarn goede resultaten had opgeleverd. Met het wegvangen en doden van negentien steenmarters bedroeg in 2019 het aantal uitgekomen nesten van weidevogels 75 procent.

Twee jaar eerder, toen de steenmarter in dit gebied nog ongestoord rondliep, was het broedsucces lager dan 40 procent. In andere onderzoeken, uitgevoerd onder leiding van de Friese agrarische collectieven onder begeleiding van voornoemde experts, Rijksuniversiteit Groningen en ecologisch adviesbureau Altenburg & Wymenga werd in 21 gebieden gemonitord.

Proef uitbreiden

Ook daar kwam in veel gebieden de steenmarter als belangrijke predator van weidevogeleieren uit de bus. Voor de provincie zijn de resultaten van deze onderzoeken voldoende aanleiding om de proef in 2020 uit te breiden naar zeven andere weidevogelgebieden.

Wij zijn blij met die inzichten en de handelswijze van de provincie. Met 20.000 leden zijn wij al sinds 1947 actief in 130.000 hectare agrarisch weidevogelgebied.

Biotoop verbeteren

Dat onze vereniging zoveel animo heeft onder de Friezen is niet verbazend. Deze provincie huisvest het leeuwendeel van de Nederlandse broedvogelpopulatie van de grutto. Dat betekent dat veel Friese boeren, nazorgers en weidevogelbeschermers al sinds jaar en dag de handen uit de mouwen steken om de biotoop te verbeteren.

Wanneer, ondanks de perfecte biotoop en dito beheer, meer dan de helft van de nesten wordt leeggehaald, is dat niet alleen dodelijk voor het weidevogelkuiken, maar ook voor de motivatie en inzet van de weidevogelboer en -beschermer.

Eind december stelde de VVD Kamervragen over dit steenmarteronderzoek. De fractie vroeg landbouwminister Carola Schouten de steenmarter op te nemen op de landelijke vrijstellingslijst, zodat men ook in andere delen van het land misschien tot betere broedresultaten kan komen.

Afschotlijst

Tot onze verbazing wachtte Natuurmonumenten niet tot de vragen werden beantwoord, maar startte zij daags na het kerstreces een steenmartercharmeoffensief. Met een close-upfoto van een steenmarter en de tekst 'De steenmarter is een prachtig dier. Maar de VVD wil hem nu op de landelijke afschotlijst plaatsen' riep zij de Nederlanders op om Schouten op andere gedachten te brengen.

De begeleidende tekst in combinatie met de foto was erg kort door de bocht. Het had de discussie meer recht gedaan als de natuurbeschermingsorganisatie haar achterban ook had gewezen op de andere effecten van de aanwezigheid van de diersoort.

Ontheffing

Dat zou de werkelijkheid beter recht doen. Niet in de laatste plaats omdat Natuurmonumenten zelf in enkele van haar gebieden gebruikmaakt van de Friese ontheffing om steenmarters te vangen en te doden.

Met het verspreiden van eenzijdige informatie die haaks staat op eigen praktijk, sloeg Natuurmonumenten wat ons betreft de plank mis. Willen we de grutto voor ons land behouden, dan moeten ook gezaghebbende natuurbeschermingsorganisaties beide kanten van de medaille belichten. Eerlijk duurt nog altijd het langst.

Frans Kloosterman