Het collectief heeft veel binnengehaald

Op social media, in de Tweede Kamer en op de openbare weg werd afgelopen dagen gesoebat over de vraag wat de waarde is van de afspraken die gemaakt zijn tussen de dertien sectororganisaties, premier Mark Rutte en landbouwminister Carola Schouten.

Feit blijft dat het Landbouw Collectief veel heeft binnengehaald. Daarmee zijn grenzen gesteld aan wat de overheid de land- en tuinbouwsector kan opleggen aan stikstofmaatregelen.

Raamwerk van randvoorwaarden

De bewindsvrouw omschreef de gemaakte afspraken als een raamwerk van randvoorwaarden waarmee ze in januari volgend jaar samen met de boerenorganisaties tot bronmaatregelen voor de landbouw moet komen. Dit zei ze woensdag tijdens een stikstofdebat met de landbouwcommissie van de Tweede Kamer.

Het Landbouw Collectief, bestaande uit onder meer FDF, POV, FDF, NMV, Agractie en NFO, denkt 250 miljoen euro nodig te hebben voor de financiering van het pakket aan maatregelen voor 2020. Daarnaast zal per maatregel worden bekeken hoeveel geld nodig is.

Het kabinet deelt het standpunt van het collectief dat boeren ook financieel in staat moet worden gesteld deze maatregelen te nemen.

• Lees ook: Kamer kritisch op akkoord met Landbouw Collectief

Belangrijkste punten

• Geen generieke krimp van de veestapel. De halvering van de veestapel was een speerpunt van D66, niet van het kabinet. Ook de commissie Remkes adviseerde dit niet. Nu is deze steen des aanstoots voor de boeren definitief van tafel.

• Gebiedsgerichte aanpak. Er komt een gebiedsgerichte aanpak met regionale drempelwaardes. Ook het collectief pleit hiervoor. Elk gebied kent andere oorzaken en effecten voor stikstofdepositie. Er moet per gebied de juiste afweging worden gemaakt over de balans van land- en tuinbouw, natuur, woningbouw en infrastructuur. Het zal veel tijd, moeite en inzet van alle betrokkenen kosten.

• Voorkomen wegvloeien productieruimte. Het kabinet heeft toegezegd dat een ongecontroleerde opkoop van de sector moet worden voorkomen. Het collectief wil voorkomen dat ontwikkelingsruimte via stikstofruimte de sector uitvloeit.

• Geen gedwongen opkoop van bedrijven. Een vrijwillige opkoopregeling is in lijn met wat het kabinet eerder heeft gecommuniceerd. 'Wie wil doorgaan kan doorgaan, voor wie wil stoppen maken we een regeling', zei Schouten deze week in de Tweede Kamer.

• Koppeling van productierechten aan stikstof. Dit is nog een heikel punt. De koppeling van fosfaat- en dierrechten aan stikstofruimte is voor de boerenorganisaties onacceptabel. Bij de voorgestelde herziene provinciale beleidsregels is dit voorstel voorlopig losgelaten. Het kabinet besluit voor 1 februari 2020 of dit ook op landelijk niveau van de baan is.

• Sanering varkenshouderij. De sector wil de stikstofopbrengst uit deze warme sanering inzetten voor economische ontwikkeling. Het kabinet geeft aan dat dit juridisch niet houdbaar is voor bedrijven die onder de eerste tranche van 120 miljoen euro vallen. Het Landbouw Collectief zal hierover een rechterlijke procedure starten. Het kabinet neemt hier kennis van.