Kooijman teelt groente volgens Barendrechts model

Al meer dan honderd jaar is de familie Kooijman actief in de groenteteelt in Ridderkerk. In 2017 ontvingen de broers Huug en Niek Kooijman een gouden en zilveren Greeneryspeld vanwege hun langdurige lidmaatschap van telersvereniging Coforta en handelsbedrijf The Greenery en de organisaties waaruit deze zijn voortgekomen. Huug Kooijman is vanwege zijn leeftijd gestopt en nu runt Niek Kooijman met zijn zoon Gert de kwekerij.

'Ik zit nu voor het derde jaar met mijn vader in de maatschap', zegt Gert Kooijman. 'Voor mij was het altijd duidelijk dat ik in de kwekerij wilde werken. Daarom heb ik de opleiding Plantenteelt in Barendrecht gedaan. Maar ik ben zo langzamerhand wel een uitzondering, want veel groene mbo-opleidingen zijn gesloten vanwege een gebrek aan belangstelling.'

De kwekerij zit sinds 2000 op de huidige locatie en werkt volgens het Barendrechtse bedrijfstype met teelt in de kas en buiten. Het bedrijf bestaat uit 3 hectare kas en 7 hectare vollegrond. Buiten kweken vader en zoon grove frisée, in de kas fijne frisée, andijvie, kropsla, paksoi en selderij. De andijvie produceren ze in drie cycli en ook de andere gewassen oogsten ze meerdere keren per jaar.

Concurrentie uit Spanje

'In het verleden hadden we ook lollo rosso in ons assortiment', zegt Niek Kooijman. 'Maar daarbij ondervonden we te veel concurrentie uit Spanje. Daarom zijn we dit jaar begonnen met Chinese kool.' De fijne frisée komt vooral in Abu Dhabi en andere landen in het Midden-Oosten terecht, de andere groenten zijn bestemd voor de retail in heel Europa of gaan naar verwerkingsbedrijf Hessing in Zwaagdijk.

De kwekerij werkt met stagiairs en huurt scholieren in. De twee ondernemers hebben een neef in vaste dienst. 'In principe doen we alles met zijn drieën en hebben we geen vaste rolverdeling', zegt Gert Kooijman. 'Maar meestal is mijn vader wat meer bezig met teelttechnische zaken en ik met de administratie en verkoop. Dat hangt ook van de werkzaamheden af. De groenten snijden we nog steeds met de hand, maar voor het poten van de planten hebben we twee jaar geleden een machine aangeschaft. Daardoor hebben we minder mankracht nodig en hebben we de planten sneller in de grond.'

Machine aanpassen

De kwekers leggen uit dat ze wel wat aanpassingen aan de machine hebben moeten doen. Omdat het aandrijfwiel de grond te dicht reed, hebben ze schoffeltjes aan de achterkant laten plaatsen en nu werkt deze voor alle gewassen goed.

De zaden voor de gewassen zijn afkomstig van groenteveredelingsbedrijf Enza Zaden in Enkhuizen. Het opkweken van het zaad gebeurt bij Plantenkwekerij Jongerius in Houten. 'In het verleden hadden we een selectiebed van Enza in onze kas', zegt Niek Kooijman. 'Daarin deden ze proeven met dertig tot veertig soorten. Jaren geleden zijn ze daarmee gestopt. Aan kleine teelten als andijvie wordt nog nauwelijks onderzoek gedaan.' In de vollegrond gebruiken de kwekers voor de grove frisée het ras Myrna en in de kas de andijvierassen Armando en Chantal en voor frisée het ras Zidane.

Biologische gewasbescherming

De kwekerij is PlanetProof en Global GAP gecertificeerd en gebruikt zoveel mogelijk biologische gewasbescherming. 'Tot een paar jaar geleden hadden we gecoat zaad, maar dat mogen we niet meer gebruiken', zegt Niek Kooijman. 'Dat betekent dat we goed moeten letten op smetrandjes en luis. Alleen in het uiterste geval spuiten we, ook omdat een middel dat je voor het ene gewas wel mag gebruiken, voor het andere ras niet mag gebruiken.'

Om besmetting met ziektes en plagen tegen te gaan, stomen de kwekers de grond in de drie afdelingen in de kas jaarlijks. In de kas is nauwelijks verwarming nodig, alleen als het vriest. Om energie te besparen, maken de ondernemers gebruik van energieschermen en denken ze aan het aanschaffen van zonnepanelen. Beregenen gebeurt met regenwater dat ze opvangen in silo's.

Veiling in Barendrecht

The Greenery en vaste klanten halen hun groenten zelf op, maar Gert Kooijman brengt een deel zelf naar de veiling in Barendrecht. 'Ik kom daar als enige nog leveren met een trekker en trailer. Ik ben in 2012 in Californië geweest. Ik heb daar een geweldige tijd gehad bij een Nederlandse loonwerker, waar ik de hele dag op de hakselaar zat', zegt hij.

'Ik blijf groentekweker een mooi beroep vinden. Het is soms wel alle hens aan dek en het lijkt een uitstervend ras te zijn, maar dat is voor mij juist een reden om door te zetten. In de toekomst wil ik graag een bedrijf overnemen en als het financieel haalbaar is, investeren in een oogstmachine.'