Grootste crocatateler ter wereld zit in Wateringen

De broers Ronald en Rob van der Knaap kweken de calathea crocata tassmania, een exclusieve kamerplant met oranje bloemen. Met een productie van 600.000 planten per jaar is Kwekerij Tass in Wateringen de grootste crocatateler ter wereld. Rob van der Knaap is algemeen directeur en Ronald van der Knaap is commercieel directeur. De broers hebben tien fulltimemedewerkers in dienst.

'In 1998 begonnen mijn broer en ik met het kweken van gele paprika's', zegt Ronald van der Knaap. 'In die tijd ging de schaalvergroting hard en dachten we erover om ons bedrijf van 2,2 hectare ter verplaatsen en te vergroten. Maar we waren ook op zoek naar meer uitdaging. Via een makelaar kwamen we in 2003 in contact met een crocatakweker in Den Hoorn, die op zoek was naar een opvolger bij wie de productie in goede handen zou zijn. We hebben het bedrijf inclusief personeel en klanten overgenomen. Rob ging naar Den Hoorn om kennis op te doen en ik ging in Wateringen verder met de paprikateelt.'

First-in-first-outsysteem

In 2005 hebben de ondernemers de productie overgeplaatst naar Wateringen, waar ze de kas geschikt hadden gemaakt voor de crocatateelt. 'We hebben onder andere een first-in-first-outsysteem ingevoerd. Daarmee schuiven de jonge planten door de kas heen, totdat ze de markt op kunnen', legt Van der Knaap uit. 'In de kwekerij in Den Hoorn voerden ze de vermeerdering zelf uit door planten te scheuren, maar daardoor gingen de planten kwalitatief achteruit. Wij laten de vermeerdering nu via weefselkweek in een laboratorium doen.'

De calathea komt oorspronkelijk uit het Braziliaanse regenwoud en is een schaduwplant. 'Omdat het plantje hier zonder wortels komt, is het risico op uitdroging groot', vertelt de kweker. 'We hebben een nevelinstallatie in de kas om de relatieve vochtigheid op het gewenste niveau te houden.'

Om het groeiproces zo duurzaam mogelijk te laten verlopen, gebruikt de kwekerij een milieuvriendelijk mengsel van kokos en turf als substraat. OCAP levert CO2 die als afvalproduct uit de haven komt. Om ziektes en plagen tegen te gaan, maakt het bedrijf gebruik van biologische bestrijders en uv-lampen. Het scheidt zijn afval en is MPS-GAP en MPS-SQ gecertificeerd.

Plant voor liefhebbers

De calathea crocata tassmania bloeit ongeveer tien weken. Het is een plant voor liefhebbers en daarom richten de telers zich op bouwmarkten en tuincentra. De planten zijn in twee kwaliteitssorteringen verkrijgbaar, beide in een 14 centimeterpot. Een camera sorteert de planten op lengteverschil, volume en aantal bloemen. De kwekerij heeft ook de calathea crocata tassminia in het assortiment, een kleinere variant in een 9 centimeterpot.

De levering van de planten gebeurt jaarrond met een piek in het voorjaar en na de zomer. In de periodes daartussen heeft de kwekerij ruimte voor andere planten. Een daarvan is de calathea 'Fusion White', een niet-bloeiende variant met wit-groene bladeren, die de kwekerij verkoopt in een witte pot.

Hoge kostprijs

Het opkweken van de jonge crocata's kost zo'n tien maanden, vandaar dat de kostprijs hoog is. 'De beworteling van de stekken duurt zes tot acht weken, dan volgt een groeiperiode van zo'n drie maanden en ten slotte duurt het van knopaanleg tot bloei nog ongeveer vijf maanden', vertelt Van der Knaap.

'Samen met teeltdeskundigen hebben we de kweektijd van de planten teruggebracht van 48 naar 42 weken', zegt de ondernemer. In de toekomst willen zijn broer en hij proberen deze nog verder te verkorten om de jaarproductie iets te kunnen verhogen. Om dat voor elkaar te krijgen, heeft de kwekerij een testopstelling in de kas met ParXtra, een techniek die werkt met geluidstrillingen die het licht versterken.

'Een ledleverancier heeft ons op dat spoor gezet. Met snelgroeiende gewassen zoals paksoi heeft de techniek zich al bewezen. We hopen dat dat voor onze crocata's ook gaat lukken. De eerste test in november was positief. Genoeg reden om verder te testen.'

Andere kleuren

De broers hebben samen met experts jarenlang onderzoek gedaan naar mogelijkheden om ook crocata's met andere kleuren bloemen te ontwikkelen. Afgelopen november heeft Kwekerij Tass twee nieuwe soorten op de markt gebracht: de calathea crocata ventura, die groen-oranje bloemen heeft en de calathea crocata maravida, met paars-oranje, 'bronzen' bloemen. Deze nieuwe kleuren verkoopt het bedrijf in bijpassende groene en rode potten.

'Tot nu toe hebben die nieuwe soorten nog niet gebracht wat we ervan hadden verwacht', constateert Van der Knaap. 'Maar het zijn kleine producten en wie weet wat de toekomst zal brengen.'