Nieuwbouw wacht op duidelijkheid

De veehouder hecht grote waarde aan een goede gezondheid van zijn dieren. ‘Als een koe iets mankeert, dan mankeer ik ook iets.’ Hij streeft daarom niet naar een maximale productie, maar naar mooie, duurzame en uniforme koeien. ‘Net als iedere boer geniet ik van mooie koeien. Je moet er goed naar kijken. Bij stierkeuze let ik niet alleen op de indexen.’

Liever dan stofzuigen

Arjan en Leonie Ouwens hebben een bedrijf met 95 melkkoeien. Ze melken ruim 850.000 kilo. Arjan Ouwens doet het meeste werk in de stal en op het land. Zijn vrouw doet de boekhouding en valt in waar nodig. Ook hun dochters van 13 en 17 en hun zoon van 15 springen regelmatig bij. ‘Als ze kunnen kiezen tussen stofzuigen of in de stal meehelpen, dan wordt het dat laatste’, zegt Leonie Ouwens.
In 1996 namen Arjan en Leonie het bedrijf over. Het bedrijf omvatte toen 20 hectare met 400.000 kilo melk. Nu is dat 31 hectare, terwijl de productie meer dan verdubbelde.
De hele periode hebben de ondernemers de bedrijfsgebouwen op diverse punten gerenoveerd of uitgebreid. Sinds vijf jaar kalven de koeien af in een ruime strostal, die aan één kant open is. ‘De belangrijkste groep koeien kunnen we nu in één oogopslag zien, zelfs van binnenuit’, vertelt Arjan Ouwens.
De melkveehouder is goed te spreken over die investering. ‘De koeien zijn er op hun gemak. Ze kalven makkelijk af. Er is nu geen koe meer die verongelukt tijdens het kalfproces. En we hoeven nog maar bij een paar procent van de koeien mee te helpen.’
De koeien hebben vooral veel profijt van de ruimte in de afkalfstal. ‘Daardoor hebben ze een goede houding en meer beweging, bijvoorbeeld om te gaan drinken. Het is nu een feestje als koeien moeten kalven. Vroeger was het: als dat maar goed gaat.’ De afkalfstal heeft nog een voordeel: met een shovel is die makkelijk uit te mesten.
De veehouder wil nu een stap verder gaan. Hij wil een nieuwe stal voor de melkkoeien bouwen en het jongvee in de huidige stal zetten. De 2x8 melkstal blijft in de huidige stal. Daarin komt ook een wachtruimte. In de nieuwe opzet steken de koeien over van de nieuwe stal naar de bestaande stal met de melkstal.
Ouwens vindt een nieuwe melkstal nog niet nodig. ‘Die is nu tien jaar oud en nog hartstikke goed. Daar melk ik nog wel tien of twintig jaar mee. De vorige melkstal ging dertig jaar mee.’
De belangrijkste reden voor de nieuwbouw is dat het voor de koeien meer comfort biedt. Een kleine groei in omvang is daarbij meegenomen. ‘Als we toch bouwen, dan doen we dat gelijk voor een paar koeien meer.’
De Ossenaar wil geen grote sprongen maken in omvang, zoals diverse collega’s doen. ‘Ik denk dat er vaak dingen zijn gebeurd waar ze nu spijt van hebben. Als het met 120 koeien niet lukt, dan lukt het ook niet met 300.’
Ouwens kiest voor het gezinsbedrijf, waarbij alle arbeid is in te vullen met gezinsleden. ‘Ik ben er de persoon niet naar om met vreemde arbeid gelukkig te worden.’

Natuurbeschermingswetvergunning

Alle vergunningen zijn binnen voor de nieuwbouw, ook die voor de Natuurbeschermingswet. ‘We hebben die blijkbaar nét voor de grote stroom aangevraagd.’ De Gelderse NB-wetvergunning had hij binnen enkele weken in huis. Die moet hij hebben omdat hij hemelsbreed dicht bij Gelderland zit. De Brabantse NB-wetvergunning liet veel langer op zich wachten. Ouwens gaf al 30.000 euro uit aan vergunningen en legeskosten. ‘Dat geeft niet, als het maar door kan gaan.’
De ondernemer wacht nu nog op één ding voordat hij daadwerkelijk kan gaan bouwen: duidelijkheid over de fosfaatregels. Zolang die er niet is, wil zijn bank niet financieren. ‘Iedereen is beter af met duidelijkheid, ook al pakt dat op het eerste gezicht negatief uit. Toen de melkquotering kwam, vond iedereen dat ook een drama, maar uiteindelijk wilden de meesten er niet vanaf.’
De nieuwbouw maakt een kleine groei van het bedrijf mogelijk. ‘We zijn halverwege de 40. We wachten rustig af wat de kinderen doen. Als ze in het bedrijf willen, mogen ze, maar het hoeft niet.’