'De vraag bij CO2-reductie is niet óf het kan, maar hóe het kan'

Kansrijke routes naar een volledig duurzame energievoorziening? 'Het is geen sciencefiction meer', stelt Marjolein Demmers, lid van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur. Ze geeft een toelichting op het onlangs verschenen rapport over de verduurzaming van de energievoorziening in de agrosector.

In maart 2015 startte de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) een breed onderzoek naar de energetische stand van zaken in Nederland. Recent heeft minister Henk Kamp van Economische Zaken het adviesrapport in ontvangst genomen. Ook LTO Nederland leverde een bijdrage aan deze routekaart. Rli-lid Marjolein Demmers voorziet een ondersteunende taak voor de overheid.

Hoe ziet u de rolverdeling tussen LTO Nederland en de overheid?

'LTO-specialisten hebben in de voorbije maanden deelgenomen aan de open consultaties. Ze hebben dus meegedacht vanuit het perspectief van de land- en tuinbouw. De verduurzaming van de energievoorziening is een veelomvattend onderwerp. Daarom is overlegd met alle economische sectoren.
'Het advies dat nu voorligt, beschrijft de randvoorwaarden die de rijksoverheid moet bieden om zowel de noodzakelijke CO2-reductie te bereiken als de 2 gradendoelstelling. Welke randvoorwaarden worden gesteld? De overheid gaat uit van concrete doelen en zal daarop gaan sturen.'

Wat zijn daarbij de verwachtingen en de mogelijkheden per sector?

'Elke sector kent zijn eigen mogelijkheden. Daarom is het belangrijk om met alle sectoren om tafel te gaan en concreet te maken welke gezamenlijke aanpak nodig is om de CO2-uitstoot tot (bijna) nul terug te brengen.
'Als Rli zullen we adviseren over de beste manier van uitvoering. Besparing op warmte heeft veel resultaat in de gebouwde omgeving. Maar ook in de glastuinbouw, waar al grote inspanningen zijn gepleegd.
'In de akkerbouw en melkveehouderij zijn maatwerk en innovatie nodig waar het gaat om apparatuur, mechanisatie, vervoer en industriële processen die hoge temperaturen vereisen, zoals bij kunstmest en veevoer.'

Zijn er op de korte termijn stevige maatregelen nodig?

'De Rli verwacht een forse koerswijziging. Niet langer denken over 'ietsje minder', maar over stevige maatregelen. De landbouw is al aan de slag. Maar er staat nog onvoldoende druk op. Met een klimaatwet en gerichte resultaatafspraken moet die druk ontstaan, zodat belemmeringen worden aangepakt en kansen worden benut. Ook voor de agrarische sector geldt het doel: CO2-neutraal.
'De noodzakelijke investeringen kunnen per individueel bedrijf worden doorgevoerd. Daarnaast kunnen boeren en tuinders samen oplossingen ontwikkelen. Bijvoorbeeld door het starten van energiecoöperaties.
'De toekomst van de sector hangt af van het vermogen om een passend antwoord te vinden op de uitdagingen. Zowel financieel-economisch als sociaal. Maar ook ecologisch door verdere verduurzaming van producten en productieprocessen. Ondernemerschap en samenwerking in de keten, onderwijs en innovatie zijn daarin heel belangrijk. De vraag is dus niet óf het kan, maar hóe het kan.'

Energie als nieuwe tak? Daarvoor is de energieprijs toch veel te laag?

'Met ons advies wordt juist het gebruik van fossiele energie teruggedrongen en duurzame energie opwekking steeds aantrekkelijker gemaakt. Overigens zijn al veel boeren bezig met wind, zon en biomassa. Voorbeelden waar de hele sector van kan leren.'

Investeren? Een boer heeft al genoeg onkosten.

'Natuurlijk onderschrijft de Rli dat investeringen in duurzame energie binnen een redelijke termijn moeten worden terugverdiend. Met zon en wind kan dit al. Mogelijkheden van voorfinanciering staan centraal. Maar daar staat tegenover dat duurzame energie kan leiden tot kostenbesparing en zelfs een interessante inkomstenbron kan zijn. Het is onze indruk dat de melkveehouderij hier kansen ziet, juist in combinatie met de aanpak van de mestproblematiek.'

Geven grote stallen met zonnepanelen minder milieuschade?

'Los van de reguliere bedrijfsvoering levert zonne-energie geld op en bespaart op CO2-uitstoot. Het combineren van beide kan aantrekkelijk zijn. De bestaande bedrijfsvoering kan met behulp van biomassa, methaan en warmte nieuwe energie opwekken. Het primaire bedrijfsproces kan extra worden ondersteund door het hergebruik van teruggewonnen grondstoffen of restwarmte.
'Grondstoffen, water en energie samen kunnen circulaire oplossingen bieden die het bedrijf versterken. Aan het eind van de cyclus kunnen de ongewenste milieueffecten worden gereduceerd. Ik realiseer me dat dit misschien nog klinkt als toekomstmuziek, maar uit ervaring weet ik dat nieuwe kennis en voorbeelden elkaar snel opvolgen.'

Veel boeren hebben windmolens, maar wat te doen met het credo 'not in my backyard'?

'Dit is inderdaad nog vaak lastig. De Rli streeft landelijk naar een groter draagvlak voor energietransitie. Zo veel mogelijk mensen moeten ervaren dat tempo nodig is voor een duurzame energievoorziening binnen vijftien tot twintig jaar. Alleen dan kunnen we blijven meedoen in de wereldeconomie.
'De energieransitie is noodzakelijk en onafwendbaar, maar zal op de lange termijn kansen bieden in Nederland en voor de agrarische sector.'

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zaterdag
    14° / 8°
    20 %
  • Zondag
    15° / 4°
    20 %
  • Maandag
    11° / 8°
    95 %
Meer weer