Sociaal vanuit ondernemer

Er was te weinig aandacht voor sociale vraagstukken waar ondernemers en hun gezinnen die niet ziek zijn en geen moeilijkheden hebben tegenaan lopen. ‘Mijn insteek is vooral vanuit het ondernemersperspectief’, zegt Nabuurs.
Hij werd daarin gesterkt tijdens twee bijeenkomsten die eerder dit jaar plaatsvonden. Eén daarvan was een bijeenkomst over bedrijfsovername met opvolgers én met broers en zussen- ‘dat is een vergeten groep’ -, met partners en met ouders. Die vier groepen gingen elk onderling met elkaar in gesprek. Vooral de groep partners sprong eruit, viel Nabuurs op. ‘Bij hen was een grote behoefte om met elkaar te praten. Dat was voor mij een eyeopener.’
Later dit jaar was er een bijeenkomst voor ondernemers die met hun bedrijf stoppen, over hun tijdsinvulling daarna. Eén van de drie dagen ging het voor het eerst over de financiële consequenties van de beëindiging. Daar bleek de meeste belangstelling voor te zijn. Nabuurs: ‘Dat sterkte ons in onze aanpak.’
Die aanpak is een koerswijziging. Vanouds verwees ‘sociaal’ binnen ZLTO naar aandacht voor zwakkeren, gedupeerden en zieken. Activiteiten als de Lourdesreizen, de Guldenberg-conferentie en gespreksgroepen voor weduwen en weduwnaars vielen daaronder.
ZLTO kiest nu voor een meer eigentijdse invulling van het begrip sociaal. Die is meer gericht op de ondernemers en hun gezinnen. De nieuwe aanpak helpt hen om weerbaar en vitaal, goed geworteld in het sociaal netwerk, met een goede balans tussen bedrijf, gezin en werk, toekomstgericht te kunnen werken en leven.
Het richt zich op de ondernemer als mens. Dat is een belangrijk aandachtsveld van ZLTO.

Stoppen met bedrijf

De nieuwe aanpak komt tot uiting in een aantal projecten. Het eerste project richt zich op ondernemers die stoppen met hun bedrijf, vooral op stoppers die bijvoorbeeld vanwege een calamiteit of pech stoppen, gedwongen of uit eigen keus. Zij hebben talenten en ervaring die ze op een andere wijze goed kunnen benutten, zoals met een herstart, in een ander bedrijf of als docent, coach of mentor voor jongeren of andere ondernemers.
ZLTO ziet het als haar sociale verantwoordelijkheid om deze ondernemers actief te ondersteunen bij het verwerven van perspectief voor hun toekomst. Daarom heeft de bestaande activiteit ‘Een nieuwe Start’ een nieuwe invulling gekregen, meer dan tot nu toe gericht op het benutten van de ervaring en de talenten van de gestopte ondernemer.

Partners van boeren

In het tweede nieuwe project staat de toekomstige inkomens- en pensioenvoorziening van ondernemers centraal. Vanouds zorgt de verkoop van het bedrijf voor de pensioenvoorziening. Maar het risico is te groot om het alleen daar op te laten aankomen, legt de bestuurder uit.
‘Je moet niet wachten tot je 60-plus bent voordat je daarover gaat nadenken. Dat moet je veel eerder doen, bijvoorbeeld rond je 50ste. Want als je bedrijf onverkoopbaar is als je wilt stoppen, zoals nu bij intensieve veehouderijbedrijven, dan heb je een probleem.’
Het derde project heet ‘Mijn partner is boer’. Dat is voor vrouwen (en mannen) met een eigen carrière die een boer als partner hebben. Ze zien zichzelf vaak nauwelijks als boerin. Onder andere op de bijeenkomst eerder dit jaar bleek dat er bij deze vrouwen een grote behoefte bestaat om elkaar te ontmoeten en te spreken over hun rol op het bedrijf en in de familie en over de zakelijke aspecten daarvan.
Het vierde project heeft als doel om oudere en alleenstaande ondernemers te helpen die weinig sociale contacten hebben. De sociale media kunnen daarbij een nuttig hulpmiddel zijn, maar deze groep heeft daar vaak geen ervaring mee. Daarom heet het project ‘Boeren met je appie’.
In de zorg zijn al diverse nieuwe communicatietechnieken in gebruik als hulpmiddel, denk aan de pieper. Maar er kan veel meer, bijvoorbeeld met Whatsapp en andere socialemedia.

Verhouding met gezin

Samenwerking staat centraal in het vijfde project. Het gaat niet over samenwerking met andere ondernemers, maar met ouders, kinderen, broers of zussen en partners. Die hebben bijvoorbeeld allemaal invloed op bedrijfsovername. Doel is om ondernemers daarvan bewust te maken en er goed mee te leren omgaan.
‘Het draait om het perspectief van de ondernemer’, zegt Nabuurs nogmaals. ‘Ook als ondernemers moet je nadenken over je verhouding met je gezin, je kinderen. Dat wordt nu vaak weggestopt, die discussie wordt vaak vermeden. Maar open zijn brengt het beste in je naar boven.’