Afzet lastig bij buitenlandse groenteteelt

Koen van WijkTijdens de Inspiratiedag vollegrondsgroente en aardbeien vorige week in Wageningen sprak Dave Smit van Pater Broersen openhartig over drie seizoenen ijsbergslateelt in Frankrijk.
Aanvankelijk streek Pater Broersen neer in Verdun-sur-Garonne bij Toulouse op uitnodiging van Hoogsteder Groente en Fruit, een dochterbedrijf van The Greenery dat actief is op de Franse markt.
Het was de bedoeling om in het voor- en naseizoen telkens zo’n zes weken de Franse supermarkt Carrefour te bedienen in de categorie ‘produit local’, oftewel local for local.
‘We werden met open armen ontvangen, toch kwam de afgesproken afzet niet goed van de grond’, vertelt Smit. Volgens hem stond de Franse supermarktketen onder druk van haar grote Spaanse leveranciers met leveringscontracten van vijf maanden. ‘Zij kwamen wat vroeger aan de markt en drukten ons eruit.’
Ook bleek het landklimaat in Toulouse wat problemen in de teelt op te leveren. Bovendien kwam er meer nachtvorst voor dan de telers hadden verwacht.
Na twee seizoenen zochten de Noord-Hollandse vollegrondsgroentetelers het in 2014 daarom noordelijker op, in de buurt van Parijs. Ook hier bleek de afzet via het local for local-kanaal niet goed te lukken. ‘Vervolgens bleek de periode ook te kort voor ons om meer grip op de afzet te krijgen of nieuwe klanten te binden’, zegt Smit.
Doordat de sla toen de Nederlandse markt op ging, werd Pater Broersen hier concurrent voor de eigen Hollandse teelt. Ook de taalbarrière en het verschil in mentaliteit speelden een rol, stelt Smit achteraf vast.
Met de winterteelt van spitskool heeft Pater Broersen wel al tien jaar succes. Dit verloopt geheel via een lokale tussenpersoon die de teelt voor het bedrijf bij verschillende Egyptische telers onderbrengt en coördineert.
‘Bij een buitenlands avontuur heb je de meeste kans van slagen met een bestaande teelt voor een bestaande markt. Dat geldt voor onze Egyptische spitskool. Om te slagen op een nieuwe markt heb je slechts 25 procent kans’, concludeert Smit.

Willem&Drees

Waar Pater Broersen voorlopig genezen is van local for local, is dit voor Willem&Drees juist het verdienmodel.
Sinds 2009 richt dit kleine bedrijf zich op het zo lokaal mogelijk vermarkten van Nederlandse groenten en fruit, maar dan wel via landelijke ketens als Jumbo, Coop, Spar en Sodexo.
‘We willen de teler een gezicht geven voor de consument, dat is het idee’, zegt medeoprichter Drees Peter van den Bosch. ‘Wij coördineren alles en koppelen lokale telers aan winkels zo dichtbij mogelijk. Met de huidige techniek is dat goed te regelen.’
Logistiek is het een behoorlijke puzzel. ‘We verzamelen het product zo veel mogelijk bij distributiecentra, waarvandaan centrale uitlevering mogelijk is. Dat is het meest efficiënt. Het gaat niet per se om de minste transportkilometers, maar om de binding tussen klant en leverancier.’
De inspiratiedag voor vollegrondsgroententelers werd voor het eerst georganiseerd en trok tachtig bezoekers.