‘Handel werkt als smeerolie’

Han ReindsenDe aardappelverwerkende industrie koopt steeds meer grondstof in voor een vaste prijs. Toch is de handel nog lang niet uitgespeeld, stelt Van Arendonk. ‘De handel kan het verschil maken, want het is een stemmingsmarkt. In Duitsland en België is de rol van de handel groter dan menigeen denkt.’
Van Arendonk gelooft niet in het Amerikaanse model van alleen op contract of niet kunnen telen. ‘Elkaar in de houdgreep houden is niet wenselijk’, zei hij woensdag op de themadag Aardappelen van de Landbouwbeurs Noord en Centraal Nederland (LNCL) in Dronten.
De sector zal zich wel moeten afvragen of het aandeel aardappelen via de handel nog voldoende is om verantwoord een prijs op de beurs te kunnen noteren. ‘We moeten eens goed nadenken over een landelijke notering’, vindt Van Arendonk.

Financiële risico’s

Dick Zelhorst, directielid van Aviko Potato, constateert dat het aandeel vrije aardappelen in Nederland en de EU afneemt. Een deel vrije markt zal er blijven. Telers moeten dan volgens hem wel rekening houden met meer financiële risico’s.
Samenwerking is volgens Zelhorst de sleutel tot succes. ‘Vijandig denken tussen telers en de industrie bestaat nog steeds. Dat is niet goed. Het is een doodlopende weg. Iedere schakel in de keten moet geld kunnen verdienen. De industrie moet de teler perspectief bieden met meerjarenafspraken en een goede kostprijsvergoeding.’
De topman van Aviko Potato vindt het daarnaast nodig om te investeren in een stabiele kwaliteit. ‘De concurrentie is hard, vooral vanuit de Verenigde Staten. Stabiele verkoopprijzen en kwaliteit zijn sterke punten van de industrie in de VS.’
Ook Nedato-directeur Wim van Ree pleitte voor meer aandacht voor kwaliteit. ‘Niet alle percelen zijn geschikt voor de teelt van aardappelen. Bij stijgende teeltkosten moet je goed afwegen waar je aardappelen gaat telen. Slechte percelen geven meer kans op stress bij aardappelen.’
Volgens Van Ree is er toekomst voor vrije prijsvorming. Tegelijk constateert hij een tendens naar meer ketenafspraken. ‘Bij de prijsvorming zijn er geen goede en slechte systemen. Het systeem moet passen bij de persoon en het bedrijf.’
Bij Nedato kunnen telers kiezen voor het Flex Systeem. Ze kunnen bij de prijsvorming van fritesaardappelen de combinatie kiezen die het beste past bij hun situatie.