Texelse schapen zijn prima onkruidbestrijders

Mike Schellart‘Vorig jaar ben ik gestart met een proef met schapenbegrazing op een klein perceel. Dit jaar heb ik 2 hectare waarop Texelse schapen van een plaatselijke boer grazen’, vertelt Texelaar Jan Buijs.
Naast een agrarisch adviesbureau teelt Buijs cranberry’s. ‘Om de teelt te laten gedijen, is begrazing een goed middel, zeker voor de biologische teelt. De cranberryplant is een bodembedekker, dus schoffelen gaat niet.’
Omdat er weinig gewasbeschermingsmiddelen zijn toegelaten in de cranberryteelt en er markt is voor biologische bessen, is op Texel een project opgezet door stichting CranTex. Buijs vormt samen met Benno Bakker, Roeland Farjon en Harte Hartlief het bestuur. Naast de biologische teelt en verwerking willen zij vooral de afzet en vermarkting van cranberry’s en cranberryproducten in West-Nederland bevorderen.
De afgelopen twee jaar heeft CranTex vooral de teelt van op Texel opgepakt. Komend jaar richt de stichting zich op andere regio’s.
De cranberryteelt vergt geduld. Pas na vier jaar komt de productie op gang en pas na acht jaar zijn de plantjes op hun top. Daar staat tegenover dat het gewas lang meegaat.
Buijs introduceerde drie jaar geleden de cranberryteelt op Texel. Hij startte de beweidingsproef om de druk van gras, klaver en onkruid onder controle te houden zonder de plantjes te beschadigen. Een cranberryperceel met een oppervlakte van 1.750 vierkante meter is gedurende het seizoen beweid met zes tot tien schapen. Dit komt overeen met 34 tot 57 schapen per hectare.
Uit de proef blijkt dat de Texelse schapen de cranberryplanten vrijwel volledig met rust laten, ze kunnen zelfs selectief grazen. Met hun tanden snijden de schapen gras en kruidachtigen af, terwijl een rund met zijn tong het gras lostrekt.
Vooral het Texelse of vergelijkbare ras blijkt een goede onkruidbestrijder. Deze rassen zijn zeer selectief in hun voedsel. Heideschapen of vergelijkbare rassen vreten waarschijnlijk wel de cranberry’s aan.

Vertrappen

‘Onkruid tussen cranberry’s is op zich niet erg, als het maar kort wordt gehouden en niet overwoekert’, licht Buijs toe. ‘Schapen zijn dan een prima methode. Bovendien vertrappen de hoefjes de plantjes iets, wat de groei stimuleert.’ Een krap jaar na de beweidingsproef waren dan ook duizenden nieuwe uprights zichtbaar. Dit zijn uitlopers waar uiteindelijk de bloemen en bessen aan komen.
Bij het bepalen van de beweidingsdruk, de hoeveelheid schapen per hectare, dient Buijs wel rekening te houden met de hoeveelheid gras en klaver. Ook moeten er goede ligplekken en waterdrinkplekken buiten de cranberryvelden aanwezig zijn. Dit voorkomt onder meer dat de plantjes met mest worden vervuild.
Ook dit jaar grazen de schapen op de cranberryvelden. Buijs: ‘Alleen de eerste twee à drie jaar is beweiding effectief. Daarna sluit het gewas en zijn de schapen niet meer nodig.’