Varkensvlees met een verhaal

En daar was het Hilkens nou net om te doen. ‘Ik wilde een betere verwaarding van mijn product’, vertelt de varkenshouder. ‘Vlees met een verhaal, waarmee ik mij kan onderscheiden.’ Het Krull-concept sloot precies aan op zijn bedrijfsfilosofie. ‘Als ondernemer wil je toch in beweging blijven. Door de ligging van het bedrijf, want er zijn geen andere varkensbedrijven in de buurt, en de eigen aanfok, kennen we een zeer lage ziektedruk. Hierdoor is de gezondheidsstatus hoog en het antibioticagebruik zeer laag. De bedrijfsvoering is een gesloten systeem, van zaadje tot karbonaadje.’
Volgens Hilkens is een varkensbedrijf als een tafel met vier poten. ‘De poten staan dan voor de vier belangrijkste punten: voer, water, klimaat en gezondheid. Als deze in orde zijn, ga je denken aan een nieuwe uitdaging. Voor de een is dat schaalvergroting, voor mij was dat het produceren van goed en eerlijk varkensvlees voor een eerlijke prijs.’
En als dat je wens is, zo redeneert Hilkens, moet je heel nadrukkelijk naar de afzetkant van je bedrijf kijken. ‘Agrariërs zijn gewend te focussen op kosten en kwaliteit. Dat is goed, maar tegenwoordig moet je ook meer rekening houden met de volgende stappen in de keten. Waar is vraag naar en wat kan misschien wat meer opleveren?’

Keten

Nu Hilkens tussensegment varkensvlees produceert, merkt hij dichter bij de afzetkant te zitten dan voorheen. ‘De keten is ook korter, de schakels persoonlijker en daardoor word je meer als onderdeel van het productieproces gezien, dan als leverancier van een grondstof. Daarmee is overigens niet gezegd dat de één beter is dan de ander. Dat is voor iedereen een persoonlijke kwestie. Beide werkwijzen hebben hun voor- en nadelen. En in een groter verband bezien, blijft gangbaar natuurlijk bepalend.’ Ook financieel op bedrijfsniveau wil hij nog geen onderlegde voorkeur uitspreken, ondanks dat hij de cijfers van gangbaar en zijn niche-tak naast elkaar heeft liggen. ‘Ik ben pas bezig, voor zo’n uitspraak is het echt nog te vroeg.’
Vooralsnog is Hilkens tevreden over zijn besluit. ‘Ik zie dat de dieren relaxt zijn in de wroetstal, wat niet vreemd is als je bedenkt dat er voor 90 procent dichte vloeren in liggen, een flinke laag strooisel, dat er meer ruimte per dier is (één vierkante meter leefruimte per varken) en ook nog eens meer daglicht.’ Dat levert niet alleen blije varkens op, maar ook een steviger stuk varkensvlees, betere bespiering en minder dripverlies. En of het dan ook lekkerder is? ‘Natuurlijk, maar om dat zeker te weten, moet je het zelf proeven. Bovendien, je weet wat ze zeggen over smaak…’ De zeugjes gaan voornamelijk naar ambachtelijke slagers, de beren zijn voor de vleeswaren.

Mest

Om de kringloop op zijn bedrijf helemaal rond te krijgen, is er nog één uitdaging, de mestafzet. ‘Door het strooisel in de wroetstal heb ik al een mooi, droog stapelbaar product. Dat gebruik ik onder meer op mijn eigen bedrijf, bij het bedrijf zit 85 hectare grond, waar hoofdzakelijk CCM wordt geteeld om aan de varkens te voeren. Als ik voor het overschot nog een oplossing kon vinden, dan is de cirkel helemaal rond en ben ik waar ik wil zijn; een duurzame onderneming waar ik ook nog een fatsoenlijke boterham van kan smeren. Want laten we wel wezen, uiteindelijk is het geen hobby.’