‘Voerbenutting wordt bij melkvee hot’

In andere sectoren, zoals de varkens- en pluimveehouderij, is de voerbenutting volop in beeld. In de melkveehouderij is dat een stuk minder, constateert De Bruin. Toch zit hier in zijn ogen veel winst. ‘Bij een bedrijf met honderd koeien met een gemiddelde melkproductie van 9.000 kilo kan één tiende betere voerefficiëntie maar liefst 30.000 euro extra opleveren.’

voldoende speeksel

Zo is het goed dat een koe voldoende speeksel produceert, vooral tijdens het herkauwen. Dit doet zij niet alleen voor de start van het afbreken van het voer, maar zorgt ook dat de zuurtegraad op peil blijft en gaat schuimvorming in de pens tegen.
Bij de opname van alleen krachtvoer produceert de koe 40 liter speeksel per dag, terwijl bij alleen opname van ruwvoer wel 150 liter speeksel kan worden aangemaakt. Voldoende ruwvoer is daarom enorm belangrijk.
Ook moet het goed naar het rantsoen worden gekeken. Een berekend rantsoen heeft weinig zin wanneer de koe het voer onvoldoende opneemt of verteert, bijvoorbeeld als gevolg van broei. Vaak mengt de mengwagen niet goed omdat deze te vol zit. ‘Vul deze voor maximaal 90 procent’, tipt De Bruin.
De voerspecialist kijkt voor de mate van opname van het voer naar het voerhek en de pensvulling en voor de mate van vertering naar de mest. ‘Bij een slechte vertering zien we te veel onverteerde delen in de mest. Vroeger was het berekenen van een rantsoen noodzakelijk. Dat is nu nog nodig, maar het is een onderdeel van het geheel.’
Niet alleen de vulling van de voermengwagen speelt een rol bij de voeropname. Dat geldt ook voor de menging hiervan. Dit krijgt in de ogen van De Bruin vaak te weinig aandacht. ‘Het gemengde voer moet smakelijk zijn, terwijl het selecteren door de koe zo beperkt mogelijk moet zijn.’
Volgens de voerspecialist is het goed eerst een premix te maken van producten die het best selecteerbaar zijn. ‘Door bijvoorbeeld de structuur eerst te mengen met een smakelijk product, zoals vochtrijk krachtvoer. Doordat hierdoor de structuur korter wordt, is dit minder goed selecteerbaar.’
Ook wordt het structuurrijke product smakelijker, omdat het aan het vochtige krachtvoer plakt, merkt De Bruin op. ‘Door deze hechting is het smakelijkere krachtvoer er eveneens minder goed uit te selecteren.’
Vervolgens kan aan deze premix ruwvoer als maïs en gras worden toegevoegd. ‘Gras verdient daarbij extra aandacht. Om welke snede gaat het en hoe droog is dit. De kuil kan wel of niet uit elkaar vallen. Bij een vaste kuil is het verstandiger om het gras eerder toe te voegen. Dit heeft immers meer tijd nodig om goed te mengen.’
Tijdens de Agrifirm-dagen werd goed en minder goed gemengd rantsoen getoond. De verschillen waren duidelijk waarneembaar. Niet alleen had het goed gemengde rantsoen een homogenere samenstelling, gelet op de schonere voergang wisten de koeien dit ook meer te waarderen. ‘En draait het om’, glimlacht De Bruin.