Wetterskip Fryslân geeft met motie van treurnis signaal af aan ministerie

Nieuws Friesland Frank de Olde 05 dec 2025 om 09:30uur

De doelen op het gebied van waterkwaliteit worden onvoldoende gecorrigeerd voor concentraties fosfor en stikstof die een natuurlijke oorzaak hebben. Hierdoor worden gebieden onterecht aangewezen als aandachtsgebied. Op initiatief van de fractie Geborgd Ongebouwd tekent Wetterskip Fryslân hier met een 'motie van treurnis' bezwaar tegen aan.

$Samen met Jacob van der Wal maakt Jan Hemeltjen deel uit van de fractie Geborgd Ongebouwd, de geborgde agrarische zetels in het algemeen bestuur van Wetterskip Fryslân.$

Het achtste actieprogramma Nitraatrichtlijn richt zich op het behalen van de kwaliteitsdoelen voor grond- en oppervlaktewater. Een onderdeel van het programma is het korten van de totale stikstofgebruiksruimte voor teelten in gebieden waar de doelen niet worden gehaald. In Noord-Nederland worden de grondwaterkwaliteitsdoelen gehaald, die voor het oppervlaktewater niet.

'Demissionair minister Femke Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur wil maatregelen uit het actieprogramma hanteren zonder daarbij stakeholders als Wetterskip Fryslân te betrekken. We vonden dat we daar een krachtig signaal over moesten afgeven. Dat is gebeurd in de vorm van een motie die wij hebben ingediend en die breed door het algemeen bestuur van Wetterskip Fryslân is overgenomen', vertelt Jan Hemeltjen.

Samen met Jacob van der Wal maakt Hemeltjen deel uit van de fractie Geborgd Ongebouwd, de geborgde agrarische zetels in het algemeen bestuur van Wetterskip Fryslân. 'Recent onderzoek laat zien hoe groot de invloed van achtergrondconcentraties fosfor en stikstof in het oppervlaktewater is: het aandeel nutriënten met een natuurlijke herkomst', aldus Hemeltjen.

De aanwijzing van het Sneekermeergebied als aandachtsgebied kwam voor ons echt uit de lucht vallen

Jan Hemeltjen, lid van de fractie Geborgd Ongebouwd

Daarnaast heb je in bepaalde waterlichamen te maken met niet-gebonden water; water dat ergens anders vandaan komt, maar wel invloed heeft op de normen. Met beide factoren wordt te weinig rekening gehouden bij het aanwijzen van aandachtsgebieden, terwijl de impact van zo'n aanwijzing zeer groot is.'

Ingetekend kaartje

In Friesland is onlangs het Sneekermeergebied aan het rijtje aandachtsgebieden toegevoegd. Met als gevolg dat agrarisch ondernemers 10 procent minder stikstof op hun land mogen gebruiken. 'In de praktijk betekent dat bijvoorbeeld het verplicht inrichten van bufferstroken en vooral minder bemesten', stelt Van der Wal.

'Maatregelen die hoe dan ook invloed hebben op je graslandproductie. Komt bij dat de aanwijzing van het Sneekermeergebied voor ons uit de lucht kwam vallen. Opeens lag er een nieuw ingetekend kaartje, zonder dat daar met de sector over is gesproken.'

• Lees ook: 'Nieuwe stikstofnormen onwerkbaar en leiden niet tot betere waterkwaliteit'

Omdat nieuw onderzoek van Wageningen Environmental Research uitwijst dat achtergrondconcentraties een significante rol spelen bij de hoeveelheid fosfor en stikstof in oppervlaktewater, wordt de aanwijzing over een jaar wellicht alweer ingetrokken.

Daar volledig op vertrouwen doet Van der Wal echter niet: 'Je weet hoe het met kaartjes gaat. Als die er eenmaal zijn, kunnen ze ook voor iets anders worden gebruikt. De aanwijzing van een ganzengedooggebied bijvoorbeeld. Dat komt het vertrouwen niet ten goede.'