Nu wel voldoende steun voor Mercosur-verdrag, al is het nipt

In december vorig jaar sprak de oude Tweede Kamer zich nog uit tegen Mercosur. Woensdag bleken de verhoudingen in de Kamer verder verschoven ten gunste van de deal.
Het verdrag krijgt wederom steun van CDA, VVD, D66 en JA21, die dankzij de verkiezingsuitslag samen goed zijn voor 75 zetels. Deze partijen waren ook vorig jaar al voorstander, net als Volt. Met die ene zetel van de pro-Europese partij is er nu een nipte meerderheid van 76 zetels die het verdrag steunt.

Verschillende Kamerleden, onder wie Elles van Ark (CDA) en Michiel Hoogeveen (JA21), wezen erop dat met Mercosur de toegang van de EU tot kritieke grondstoffen verbetert. Ook staan er 'mooie afspraken in over duurzaamheid', meent Van Ark. Haar collega Hoogeveen erkent dat er voor bepaalde landbouwsectoren ook nadelen aan zitten, maar het is 'geven en nemen' met een handelsverdrag, zei hij.

Tegenstanders wijzen op de nadelen voor de landbouwsector en duurzaamheid. Caroline van der Plas (BBB) vreest oneerlijke concurrentie. Volgens haar zijn productiestandaarden in Mercosur-landen 'moeilijk handhaafbaar'. Ook is er in haar ogen geen gelijk speelveld, omdat de loonkosten in de Mercosur-landen veel lager zijn. Christine Teunissen (Partij voor de Dieren) denkt dat het verdrag zal leiden tot meer ontbossing, meer verdrijving van inheemse volkeren en meer macht voor agrobedrijven.

Winnaars en verliezers

Elk verdrag kent winnaars en verliezers, stelt demissionair staatssecretaris Aukje de Vries (Buitenlandse Handel, VVD). Maar volgens haar is wel degelijk wat gedaan om zorgen over duurzaamheid te beperken. Ook zijn de negatieve gevolgen voor een aantal landbouwsectoren verminderd. Vooral de 'diversificatie en betere toegang tot markten is heel belangrijk voor het kabinet geweest' om tot een positief oordeel te komen, aldus De Vries.

Het demissionaire kabinet gaf vorige week aan het Mercosur-verdrag te zullen steunen. De zorgen over de gevolgen voor de landbouw zijn deels weggenomen door nieuwe garanties die de Europese Commissie heeft toegezegd. De importen van landbouwproducten worden beperkt door tariefvrije quota's. Mochten ernstige marktverstoring ontstaan, dan kan de EU daarin ingrijpen.

Bezwaren die leven tegen lagere dierenwelzijns- en duurzaamheidseisen in Zuid-Amerika wil Brussel ook wegnemen. Momenteel wordt er gewerkt aan nieuwe regelgeving en normeringen die voor alle Europese importen van landbouwproducten moet gaan gelden. De verwachting is dat de Europese Commissie en de Mercosur-landen Argentinië, Brazilië, Uruguay en Paraguay nog voor het einde van dit jaar het verdrag tekenen. Dan is daar bijna 25 jaar over onderhandeld.