Winstgevendheid van biologische boeren staat onder druk

Reden voor de trendbreuk is de grotere kostenstijging van biologische productie ten opzichte van de bijbehorende opbrengsten. De Agro-Nutri Monitor baseert zich op de prijsvorming in de periode 2021-2023 binnen de ketens van aardappelen, tomaten, melk en kaas, varkensvlees, appels en appelsap, en verse en verwerkte sperziebonen.

Agrarisch ondernemers die hun productie verduurzamen met een ander keurmerk dan biologisch krijgen de extra kosten gemiddeld genomen wel vergoed. Al geeft zo'n 60 procent van die boeren wel aan dat de vergoeding onvoldoende is.

De ACM denkt dat samenwerking tussen duurzame boeren voordeliger kan zijn. 'Zo kunnen ze de kosten laten dalen en neemt de onderhandelingspositie ten opzichte van afnemers toe. Ook samenwerking tussen ketenpartijen biedt voordelen. Productierisico's, zoals misoogsten, worden dan beter verdeeld.'

Achterblijvende vraag

De beperkte betalingsbereidheid vanuit consumenten, en de daarmee achterblijvende vraag naar duurzame producten, is volgens de schrijvers van het rapport nog steeds een knelpunt voor verdere stappen richting grootschalige verduurzaming.

'De vraag naar biologische producten lijkt dit jaar iets toegenomen, maar dat betekent nog niet dat het voldoende is om de kosten bij bioboeren volledig te dekken. Ook de onzekerheid voor wat betreft het overheidsbeleid maakt boeren terughoudender met investeringen', stelt de ACM.

In een brief aan demissionair landbouwminister Femke Wiersma benadrukt de ACM dat een integrale aanpak noodzakelijk is. Zo zijn maatregelen nodig die het prijsverschil tussen gangbare en duurzame producten verkleinen. 'Dit kan door de btw op duurzame producten te verlagen of met subsidies voor boeren. Ook het aantal duurzaamheidskeurmerken moet worden teruggebracht, om zo de herkenbaarheid voor consumenten te vergroten.'