'Feit of fictie: de Nederlandse champignonsector is wereldwijd toonaangevend'

Column Paddenstoelen Tom van Wijk 14 aug 2025 om 11:00uur

Onlangs gaf Jan Klerken van Scelta Mushrooms commentaar op de mogelijke gevolgen van de gesloten handelsdeal tussen de VS en de EU voor de champignonsector in het programma EenVandaag op NPO Radio 1. Daarbij gaf hij tot verrassing van de interviewer aan dat de Nederlandse champignonsector toonaangevend is in de wereld, zoals dat feitelijk geldt voor de hele Nederlandse land- en tuinbouw.

%27Feit+of+fictie%3A+de+Nederlandse+champignonsector+is+wereldwijd+toonaangevend%27

Een dag later kwam het programma daarop terug in de rubriek: feit of fictie? Er werd vooraf door de medewerkers van het programma driftig rondgebeld wie daar nu uitsluitsel over zou kunnen geven. Uiteindelijk kwamen zij onder andere uit bij Rabobank en LTO Nederland en dus bij de vakgroep Paddenstoelen.

Lambert van Horen, sectormanager bij RaboResearch Food & Agri, gaf aan dat het Dutch Shelf System wereldwijd wordt toegepast in de champignonteelt. En dat overal in de wereld waar champignons worden geteeld, er Nederlanders of Nederlandse bedrijven bij betrokken zijn.

Mij werd de vraag gesteld hoe dat toch allemaal zo was gekomen. Het is duidelijk dat na de Tweede Wereldoorlog De Praktijkschool Champignonteelt in het Limburgse Horst in combinatie met het bekende drieluik onderzoek, onderwijs en voorlichting de Nederlandse champignonteelt in de jaren zeventig en tachtig op eenzame hoogte bracht.

Nederland staat nog steeds op een vierde plaats in de wereld als het gaat om de productie van paddenstoelen

Tom van Wijk, voorzitter LTO-vakgroep Paddenstoelen

Ook de ruime beschikbaarheid van paardenmest als tweedehands tarwestro heeft de kostprijs van champignons in Nederland lange tijd laag kunnen houden. De toeleverende en verwerkende industrie in de sector hebben eveneens sterk bijgedragen aan de positionering van de Nederlandse champignonteelt en werden uitgedaagd om hun bijdrage te leveren aan de verdere ontwikkeling van de sector.

Champignonteelt in stroomversnelling

Met de val van de Berlijnse Muur, die een scheidslijn vormde tussen oost en west, kwamen er veranderingen in de geopolitieke verhoudingen. De champignonteelt in Polen kwam in een stroomversnelling, onder andere door lage arbeidskosten, inclusief de toetreding van Polen tot de EU in 2004. Daarnaast werden ook in de ons omringende landen steeds meer champignons geteeld en kwam de dominante positie van Nederland als champignonproducerend land onder druk te staan.

Maar na de Verenigde Staten (VS), China en Polen staat Nederland nog steeds op een vierde plaats in de wereld als het gaat om de productie van paddenstoelen. De Nederlandse champignonsector ging de afgelopen decennia wel verder met internationaliseren, wat een enorm potentieel bood aan de toeleverende en verwerkende industrie in ons. Inmiddels werken deze bedrijven vaak 'all over the world'.

Feit of fictie of onze sector wereldwijd toonaangevend is? Het is echt een feit.