Wiersma ziet in nieuw stikstofplan gelijkenis met eigen voorstel

Met het nieuwe plan willen LTO, NAJK, provincies (IPO), gemeenten (VNG) en waterschappen (UvW) het land van het stikstofslot halen. Hierdoor moeten de vergunningverlening en natuurherstel weer op gang komen.

Wiersma vindt het 'mooi' dat de sector en medeoverheden met een eigen plan zijn gekomen en gaat het 'goed bestuderen'. Ze ziet veel gelijkenis met het kabinetsplan. 'Denk aan de stikstofreductiedoelen per sector, de omslag van sturen op neerslag naar sturen op uitstoot, de zonering, de inzet op innovaties, de mogelijkheid van een vrijwillige beëindigingsregeling en ook het voorstel om elke boer een norm te geven, zodat zij zelf kunnen bepalen hoe ze stikstof reduceren. Al deze elementen maken al deel uit van het huidige kabinetsbeleid', vindt de minister.

In het pakket van de boerenorganisaties en overheden wordt dwang niet uitgesloten. Wiersma zegt dat ook niet te doen. 'Er is een stok achter de deur nodig', laat ze weten. Het kabinet kijkt volgens haar nu 'welke mogelijkheden hiervoor zijn en wat proportioneel en handhaafbaar is'.

Agractie kritisch

Boerenorganisatie Agractie is juist kritisch op het plan van de samenwerkende partijen en vindt dat zij 'boeren voor de bus' gooien. 'Het plan staat haaks op waar de boeren in Nederland jaren voor streden en wat Agractie voor ogen heeft', meldt de organisatie in een eerste reactie.

Agractie kijkt fundamenteel anders tegen de stikstofproblematiek aan. 'Het is bizar om elk individueel bedrijf op te zadelen met strenge emissiedoelen, zeker voor bedrijven verder bij stikstofgevoelige Natura-2000 vandaan. Er is geen invloed op de staat van instandhouding van de natuur. Dom en ineffectief. Ook lost dit plan de vergunningenproblematiek niet op. Daarvoor is andere wetgeving nodig', vindt de boerenactiegroep.

Het zint Agractie niet dat vooral boeren oplossingen moeten leveren. 'Waar blijft het plan van natuurorganisaties hoe zij beter voor de natuur gaan zorgen? Wanneer komt VNO-NCW met een plan voor een geborgde aanpak? Het is toch niet te geloven dat het weer de boeren zijn die gaan inleveren? De Nederlandse veestapel krimpt al het hardst in Europa. Het zal nooit genoeg zijn.'

Schadelijke effecten

VNO-NCW, Bouwend Nederland, Natuur & Milieu en Natuurmonumenten wijzen erop dat voor ruim honderd natuurgebieden snel maatregelen nodig zijn om de schadelijke effecten van te veel stikstof tegen te gaan. Het plan van boerenorganisaties en lokale overheden gaat vooralsnog uit van dwangmaatregelen bij maximaal vijf gebieden. Ook zouden belangrijke vragen nog niet zijn beantwoord in het plan, bijvoorbeeld of er een wettelijke stikstofnorm per individuele boerderij komt.

De maatschappelijke organisaties kijken ook naar het kabinet om duidelijkheid te geven, bijvoorbeeld over hoe het bijvoorbeeld wettelijk geregeld zal zijn in de overige stikstofgevoelige natuurgebieden.

'Alleen wanneer het kabinet deze punten verder invult, ontstaat een aanpak die standhoudt voor de rechter en in de praktijk. Pas dan kunnen PAS-melders worden gelegaliseerd. En pas dan krijgen ondernemers die willen investeren, weer een vergunning voor woningen, duurzamere fabrieken of energieprojecten, en overheden voor wegen, dijken of defensie', reageren de vier organisaties. Zij dienden eerder ook een plan in om de stikstofuitstoot te verminderen. LTO nam afstand van dat plan.