Stress is het nieuwe normaal in de akkerbouw

Strenge vorst en hoge temperaturen wisselen elkaar af. Daarnaast ondervindt de landbouw steeds vaker hinder van een gebrek aan neerslag. Sinds 2018 maakt de sector zich volgens DRV elk jaar zorgen over voldoende regenval in de zomer. Ook dit jaar registreert de droogtemonitor vrijwel landelijk droogte in Duitsland.

Akkerbouwers moeten daarom steeds meer voorbereid zijn op droge periodes. 'De praktijk leert dat het zaaien van diepwortelende rassen en directzaai een reactie kunnen zijn op de toenemende droogte. Bij directzaai worden de zaden gezaaid zonder voorafgaande grondbewerking. Dit beschermt de vochtbalans in de bodem, maar gaat gepaard met een verhoogde onkruiddruk omdat de zaden niet worden ondergeploegd', legt de DRV-graanmarktexpert uit.

Vorstschade

De vroege ontwikkeling van de graan- en koolzaadgewassen zorgt dit jaar op veel plaatsen voor een behoorlijke uitdaging. In verschillende Duitse gebieden heeft nachtvorst schade veroorzaakt. 'Koolzaad kan vorstschade tijdens de verdere groei compenseren door bloesems te produceren op zijscheuten. Bij graan is dat anders: het vormt slechts één kolf. Als het vriest, gaat de opbrengst verloren', vertelt Seedler.

De weersomstandigheden van dit voorjaar zijn de reden dat DRV de derde oogstraming van dit jaar iets lager heeft vastgesteld dan de vorige prognose. De hectareopbrengstverwachting voor wintertarwe is verlaagd tot net onder de 7,4 ton per hectare. Dat is wel beter dan de 7,2 ton van vorig jaar. Door een areaaltoename van 12 procent valt de totale productie zo'n 15 procent hoger uit met bijna 20,5 miljoen ton.

Bij zomergerst voorspelt DRV nu een fikse daling van de productie. Een maand geleden was de oogstverwachting nog 1,76 miljoen. Zowel het areaal als de opbrengst lijken nu veel lager uit te vallen, waardoor de nieuwe prognose is verlaagd naar 1,6 miljoen ton. Areaal en opbrengst leveren eenzelfde bijdrage aan een daling van ruim 14 procent ten opzichte van vorig jaar. Doordat ook het areaal wintergerst is teruggeschroefd, blijft de totale gerstproductie dit jaar waarschijnlijk onder de 10 miljoen ton steken.

Koolzaadopbrengsten ook omlaag

Koolzaad was volgens de inschatting van vorige maand op weg naar een totale productie van 4 miljoen ton. De prognose is nu bijgesteld naar 3,8 miljoen ton. De opbrengsten zijn ook in de nieuwe raming beter dan vorig jaar, maar het verschil is wat afgenomen.

DRV rekent op dit moment op een landelijk gemiddelde van 3,5 ton per hectare. Vooral in Rijnland Palts, maar ook in Beieren, lijken de koolzaadopbrengsten lager uit te vallen dan vorig jaar. Voor de telers in Sleeswijk-Holstein zijn de vooruitzichten veel beter; daar wordt een hectareopbrengst verwacht van 4 ton per hectare.