'Boeren kunnen dokters van de toekomst zijn'

Column Melkvee Marije van de Sande 29 mei 2025 om 11:00uur

Biologisch is sinds een aantal jaren in opmars. Maar als ik in de supermarkt loop, voelt dat niet zo. Ik voel mij daar in de minderheid. En de versafdeling lijkt steeds kleiner te worden. Initiatieven voor biologisch en puurder voedsel vind je echter wel op andere plekken. In de lokale biologische boerderijwinkel staat het vol met mensen die hier veel om geven.

%27Boeren+kunnen+dokters+van+de+toekomst+zijn%27

Hoe zijn we terechtgekomen in een wereld waarin eieren van eigen kippen niet meer veilig zijn? En zien we dan nu ook eindelijk in dat al die kleine boerderijen met eigen kippen juist nodig zijn? Hobbymatig, maar ook zeker professioneel. Een kleinschalige manier van boeren is zelfs keihard nodig. We moeten terug naar de basis.

Volgens mij is het tijd voor minder chemische middelen en meer diversiteit op boerderijen. We moeten niet verder verwijderd raken van zelfgemaakt voedsel. We moeten niet de weg op gaan van nooit meer eigen kippen houden. En we moeten niet bang zijn om groenten te laten groeien in een eigen moestuin.

We moeten juist wel de weg op van minder gifgebruik. En we moeten de weg volgen van bodemverbetering, meer diversiteit creëren en de balans in de natuur herstellen. Chemische middelen zijn dan niet meer nodig. Pas dan kan er weer echt, rijk voedsel geproduceerd worden.

Zodra je de supermarkt binnenkomt, zie je dat er iets niet klopt

Marije van de Sande, biologisch melkveehouder in Nieuwerkerk (ZL)

Voedsel dat goed is voor de gezondheid van de mens en goed is voor de gemeenschap om ons heen. Er zijn genoeg manieren om mensen weer te verbinden met het land en om samen op een meer natuurlijke manier te boeren – ook als dat de nodige uitdagingen met zich meebrengt. Het gaat niet alleen om zoveel mogelijk groenten laten groeien. Het gaat erom dat wat je produceert, ook het lichaam voedt.

Zodra je de supermarkt binnenkomt, zie je dat er iets niet klopt. Bijna niets is onbewerkt. Dat kan anders. Dat moet zelfs anders. Ik denk dat er juist nu mensen nodig zijn die opstaan voor de gezondheid van anderen. Mensen die ons kunnen helpen om terug te gaan naar de basis.

Andere aanpak

Ik zal er zelf ook altijd aan bijdragen: terug naar het waarderen van wat voedsel voor je lijf kan doen, en het waarderen van de zelfgemaakte maaltijd. De connectie met de bodem en ons voedsel is iets wat we kunnen verbeteren. Maar dat vraagt wel om een andere aanpak.

Gezondheid is er recht voor onze neus. Boeren kunnen de dokters van de toekomst zijn. Het voedsel dat we eten is nauw verbonden met onze gezondheid. Daar mogen we meer op terugvallen – ofwel door zelf meer te leren over leven van het land, of door een buurboer in de buurt te hebben die gezond voedsel aanbiedt.