'Ik wil met veehouders werken aan nieuwe verdienmodellen'

Luth heeft bij de Dutch Dairy Challenge een idee ingediend om het landbouwsysteem te veranderen met als titel: Gezonde samenleving met 75-10-15. Hij wil graag toe naar een inrichting van het boerenlandschap waarbij 75 procent van de oppervlakte is bestemd voor productie, 10 procent voor groenblauwe dooradering en 15 procent voor duurzame productie voor eigen omgeving, via een korte keten.

Deze verdeling is voor Luth een middel om tot een ander soort landbouw te komen. 'Een die in balans is met de natuur en de samenleving, waarin verschillende onderdelen van de agrarische sector met elkaar samenwerken', legt hij uit.

'Het is toch van de gekke dat ik geld krijg voor mest, een product dat gewoon nodig is om de gewassen goed te laten groeien. Ik wil in principe best betalen voor producten die nodig zijn om mijn gewassen beter te laten groeien. Het is maar een voorbeeld van iets dat in de loop van de tijd is scheefgegroeid.'

Tegelijkertijd wil Luth graag gewassen verbouwen voor veehouders in de buurt. Hij werkt al samen met een melkveehouder. De agrariër zou het liefst zien dat er overal regio's komen waar akkerbouwers en veehouders circulair met elkaar samenwerken.

'Dat is niet altijd in het belang van de huidige coöperaties', stelt Luth. 'Als we op deze manier gaan samenwerken, versterken we ook de positie van de boer in de keten. Dan kunnen we makkelijker een keer 'nee' verkopen aan de retail, omdat we samen sterk staan.'

Het moet wat de akkerbouwer betreft wel realistisch zijn. Daarom staat nog altijd 75 procent van het plan in dienst van de 'normale productie'. 'Je moet het oude niet wegdoen voordat het nieuwe werkt. Maar dit helpt wel om meer in verbinding te komen met de eigen omgeving.'

Luth heeft een bouwplan met 70 hectare aan aardappelen, bieten, granen en erwten. Daarnaast heeft hij moestuinen voor burgers in de omgeving. 'En al vijftien jaar stellen we zonnebloemen beschikbaar aan mensen om een leuk bosje op de tafel te krijgen. We hebben op die manier veel contact met mensen.'

Dat vindt de Groningse akkerbouwer belangrijk. 'Neem een thema als gewasbescherming. Daar zijn vragen over. Als je in contact staat met burgers kun je zeggen: 'Moet u eens luisteren, we hebben het uitgezocht. Dit zijn de voordelen en dit zijn de nadelen. Als u niet wilt dat we het gebruiken, gaat u zoveel meer betalen voor het product.' Dan kun je afwegingen beter met elkaar afstemmen.' Akkerbouwers en veehouders leveren gezonde producten, benadrukt hij. 'Die wil uiteindelijk iedereen hebben.'