Namen van biobedrijven die regels schonden moeten openbaar worden

RTL Nieuws vroeg in een Woo-procedure (voorheen Wob) eerder om hun namen, om te controleren hoe die bedrijven functioneren en hoe Skal namens de staat toezicht houdt. Maar de toezichthouder weigerde, om de reputatie van die bedrijven niet onnodig te beschadigen.

Daarnaast vindt Skal dat bij openbaarmaking de namen van de bedrijfseigenaren onterecht bekend worden. Biologische landbouwers werken vaak in de vorm van een maatschap, waarbij hun eigen naam ook hun bedrijfsnaam is.

Volgens de Raad van State is dit geen zwaarwegende reden om de bedrijfsnamen geheim te houden. 'Het is een vrije keuze om de familienaam als bedrijfsnaam te gebruiken', oordeelt de raad. Verder vindt hij dat het openbaar maken van de namen zwaarder weegt dan de reputatie van de bedrijven en de persoonlijke levenssfeer van de eigenaren.

Hoger beroep

Skal wees de raad op mogelijke bedreigingen van de eigenaren op hun woonadres door milieuactivisten. Maar daarvoor heeft de toezichthouder geen goede onderbouwing gegeven. De Utrechtse rechtbank kwam al eerder in deze zaak tot dezelfde conclusie. Die besliste vorig jaar dat Skal alle 227 gevraagde bedrijfsnamen bekend moest maken. Daarop stapte Skal naar de Raad van State voor een hoger beroep.

Dat hoger beroep is op een klein onderdeel toch geslaagd. Skal meldde de raad dat achttien biologische bedrijven achteraf onterecht zijn beschuldigd van overtreding van de regels. Bekendmaking van de namen zou die bedrijven onterecht aan de schandpaal nagelen. De raad vindt het redelijk dat deze namen geheim blijven.

Maar de Raad van State heeft nog eens bevestigd dat informatie die bij overheden en uitvoeringsorganen ligt in beginsel openbaar moet zijn. 'Het uitgangspunt van de Wet openbaarheid van bestuur – openbaarheid is regel – telt zwaar', aldus de raad. Overheden kunnen zich dus niet makkelijk beroepen op geheimhouding.

Transparantie

Advocaat Roger Vleugels van RTL Nieuws zegt alleen geïnteresseerd te zijn in de bedrijfsnamen. Het gaat hem om hoe het bedrijf functioneert. Zonder hun namen kan RTL niet met hen in contact komen, omdat niet duidelijk is waar ze zijn gevestigd.

'Is het bedrijf goed en is het toezicht van Skal goed? Dat is wat RTL Nieuws wil weten', aldus Vleugels. Volgens de advocaat is dat juist gunstig voor de hele biologische sector. Als niet duidelijk wordt wie goed of slecht werkt, straalt dat volgens hem als een mist uit over de hele sector.