Akkerbouwer wil controle over eigen data

Het feit dat akkerbouwers graag controle houden over hun eigen data, zorgt ervoor dat ze niet optimaal profiteren van de voordelen van datagedreven oplossingen, concludeert Jongen. Basis voor zijn onderzoek voor een masterstudie was een enquête onder 128 Nederlandse akkerbouwers.

In het onderzoek toetste de student enkele hypotheses over de voorkeur van akkerbouwers voor bedrijfsmanagementsystemen (BMS'en), over hun bereidheid meer te betalen voor gesloten systemen en hun vertrouwen in derde partijen. Uit de resultaten blijkt vooral dat de akkerbouwers datasoevereiniteit en functionaliteit belangrijker vinden dan de prijs voor dergelijke systemen.

Volgens Jongen komt dit doordat de aangeboden systemen naar verhouding goedkoop zijn en ook omdat akkerbouwers niet overdreven veel vertrouwen hebben in wat derde partijen met hun gegevens gaan doen.

Voor wat betreft de functionaliteit van een BMS heeft Jongen de akkerbouwers uit een aantal toepassingen laten kiezen. De enquête toont aan dat beslissingsondersteuning bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen de grootste meerwaarde geeft voor gebruikers. Meer nog dan de kosten-batenanalyse of bijvoorbeeld het registreren voor voorraadbeheer.

Gemachtigde partijen

Bij de vraag over de controle over de eigen data, konden de akkerbouwers hun voorkeur uitspreken voor een open toegang voor alle partijen, alleen toegang voor gemachtigde partijen of een volledig afgesloten systeem. Hierbij kiezen ze vooral voor de laatste twee opties.

Dieper ingaand op de partijen die wel of geen toegang zouden mogen krijgen tot de bedrijfsdata, blijkt dat akkerbouwers vooral weinig vertrouwen hebben in de overheid en terughoudend zijn ten aanzien van machinefabrikanten. Dat laatste heeft volgens Jongen te maken met negatieve ervaringen met fabrikanten die data van boeren gebruikten om hun concurrentiepositie te verbeteren. Op de stelling dat de overheid beter beleid kan maken met data die akkerbouwers aanleveren, wordt nauwelijks instemmend gereageerd.

Jongen stelt dat de meerwaarde van BMS'en niet optimaal worden benut, door de terughoudendheid van akkerbouwers om data te delen. Hij spreekt in zijn conclusie over vertraging van datastromen en vindt dat moet worden gestreefd naar meer open datasystemen. De student adviseert beleidsmakers zich ervoor in te zetten dat het vertrouwen in de overheid dusdanig wordt verbeterd, dat op data gebaseerde beleidsverbeteringen in de toekomst gemakkelijker kunnen worden gerealiseerd.