Project helpt melkveehouders nitraatnorm te halen

Dirk Thijssen, projectmedewerker bij het Nutriënten Management Instituut (NMI), heeft de afgelopen dagen de laatste metingen van de beschikbare stikstof (Nmin) gedaan op de percelen van de deelnemende melkveehouders. In drie bodemlagen werd het nitraatgehalte in het bodemvocht gemeten. De proeven zijn uitgevoerd met subsidie van provincie Limburg.

Met de resultaten is te zien hoeveel stikstof er zich in de bodem bevindt, maar ook hoe nitraat zich door de bodem beweegt. 'Dit vormt een goede indicator voor of je de norm van maximaal 50 milligram nitraat per liter in het bovenste grondwater gaat halen', legt Thijssen uit. 'Op de deelnemende percelen ziet het er positief uit.'

Praktische maatregelen

Bij de tien deelnemende melkveehouders is op voorhand per bedrijf een inventarisatie gemaakt van de mogelijke maatregelen om nitraatuitspoeling te reduceren. Er werden afspraken gemaakt over de te nemen acties en de begeleiding door het NMI. De praktische uitvoerbaarheid was daarbij van groot belang.

Jacques van Bergen, melkveehouder in Ottersum, is een van de deelnemers. Hij teelde in het kader van de proef de vanggewassen tillage rammenas en geel mosterdzaad. Onderdeel van het project was namelijk het combineren van rassenkeuze met de teelt van vanggewassen en/of onderzaai.

Daarnaast stuurden de boeren in de stikstofbemesting van mais- en grasland. 'Alles wat je inbrengt, maar het gewas niet opneemt, zit niet in je opbrengst. Dat is weg. Je moet precies dat inbrengen wat de plant nodig heeft, op de juiste manier, op het juiste moment, in de juiste hoeveelheid. Met de nitraatmetingen meet je hoeveel stikstof uiteindelijk weglekt. Daar kun je dan bewust mee aan de slag', legt Van Bergen uit.

Het project beoogde niet alleen de nitraatuitspoeling op de deelnemende percelen (tijdelijk) te reduceren, maar ook het meer bewustzijn te creëren bij de melkveehouders.

'Het is een leerproces', vertelt Van Bergen. 'Je leert goed nadenken over wat je eigenlijk aan het doen bent. Normaal kijk je alleen naar de opbrengst. Nu monitor je actief het stikstofverloop in de bodem. En alles wat je meet, is op de een of andere manier te verklaren. Dit is heel goed voor de bewustwording.'

Doorgaan

Van Bergen blijft ook na afloop van het project bewust bezig met bemesten en het telen van vanggewassen. 'Ik blijf het toch doen, ondanks dat de verplichting er dan niet meer is', besluit hij. 'De resultaten zijn duidelijk zichtbaar, zowel in de opbrengst als voor de bodem en het milieu.'

De laatste resultaten worden verwerkt en in januari aan de studiegroep gepresenteerd tijdens een slotbijeenkomst.