Escaperoom leert burgers om boeren te begrijpen

Deelnemers aan Henri's Escaperoom in Westerhoven krijgen een boerenoverall en/of zakdoek aan en ervaren in een uur waar Henri van den Boomen tegenaan loopt bij zijn werk op de boerderij. Van den Boomen (31) wil graag het bedrijf van zijn ouders overnemen. Dat wordt steeds ingewikkelder door enerzijds de wetgeving en anderzijds de kritisch wordende houding van consumenten, belangenbehartigers en buren.

'In de escaperoom ervaren de deelnemers zelf wat een boer op zijn bedrijf dagelijks meemaakt, het effect van de regelgeving en hoe moeilijk het is om een toekomstbestendig bedrijf te realiseren', legt zijn vriendin Maartje Verhulst uit. Burgers, politici, bestuurders en vaak ook mensen uit de naaste omgeving zoals familie en erfbetreders hebben niet in de gaten wat het effect van alle regelgeving en de maatschappelijke druk is. 'Met onze escaperoom willen we bij de deelnemers meer inzicht en begrip creëren voor de positie van de Brabantse boeren. Niet oordelend en niet het slachtoffer uithangen, maar juist in gesprek gaan', legt Van den Boomen uit.

Samenwerking

De ondernemers ontwikkelden de escaperoom samen met Pim Meijer van TwynstraGudde en FoodUp!Brabant vanuit de Landbouw Innovatie Campus. Van den Boomen werkt 32 uur per week als R&D-specialist rundvee bij MS Schippers, runt samen met zijn ouders en broer een melkveebedrijf met 150 koeien in Westerhoven en is voorzitter van BAJK. Verhulst (25) is een dochter van een biologische melkveehouder met 100 koeien in Etten-Leur. Ze werkt 36 uur per week als projectleider Omgevingswet bij gemeente Valkenswaard.

Op 1 april is Verhulst gestart met haar eigen onderneming Agrowcreation waarin ook Henri's Escaperoom is ondergebracht. 'Veel gemeenten en ondernemers worstelen met de toename van vrijkomende agrarische bedrijven. Ik adviseer gemeenten en ondernemers en denk mee hoe ze ideeën kunnen ontwikkelen en realiseren. Samen met ondernemers en de gemeente zoeken we naar creatieve oplossingen en helpen we hen praktisch op weg.'

Verhulst spreekt met gemeentes over waar zij tegenaan lopen en wat voor visie zij voor ogen hebben. Met de nieuwe Omgevingswet die eraan komt, wil ze meer kijken naar initiatieven en gezamenlijk kijken wat er mogelijk is, niet elkaar tegenwerken.

Wederzijds begrip

Luisteren naar elkaar, elkaar proberen te begrijpen en elkaar helpen. Dat is precies wat de ondernemers met Henri's Escaperoom willen bereiken. Het is geen middel om mee te strijden, maar juist een middel om het gesprek met elkaar aan te gaan; met boeren, overheden, organisaties en de maatschappij, met iedereen. De escaperoom bestaat uit vijf spellen met de thema's wet- en regelgeving, keten, consumentenkeuzes, externe factoren en media. Deelnemers moeten de toekomst van de boerderij veiligstellen. Elke keuze levert een volgend dilemma op.

Verhulst: 'Als deelnemers vastlopen, sturen wij een mailtje vanuit de overheid. Ze vragen vaak om een snelle aanwijzing vanwege de tijdsdruk in het spel. Ons antwoord is dat een boer soms ook twee of drie weken moet wachten op een antwoord van de bank of gemeente. Dat geeft verrassende inzichten.'

Een onderdeel van het spel is de reactie als consument. Wat voor invloed heeft de productkeuze in het winkelschap. In het spel is het zwart-wit gesteld. Bij de verkeerde keuze moet je terug naar start. 'Een boer kan natuurlijk niet terug naar start, maar moet verder met zijn bedrijf. Dat is soms einde verhaal. Zoiets komt wel binnen bij de deelnemers', legt van den Boomen uit. Een vraag in het spel is ook: als je zelf een eigen bedrijf had, zou je dan dezelfde keuzes maken? Dat zijn keuzes die van boeren verwacht worden en het lastig maken om keuzes te maken.

Ogen geopend

In september stond de escaperoom in het provinciehuis in Den Bosch, het hol van de leeuw. Daar wordt het beleid voor de Brabantse boeren bedacht. De ambtenaren waren verrast. 'Sommigen zeiden na afloop: 'Oh, zit dat zo in elkaar.' Het had echt hun ogen geopend', zegt Van den Boomen. Verhulst vult aan: 'Er deed ook een boer mee. Die reageerde na afloop: 'Ja dit lijkt een leuk spel, maar voor mij is dit realiteit.' Hierover kun je met elkaar in gesprek gaan. Daar worden wij blij van.'

Wat de twee ondernemers zelf gaan doen, moet de tijd nog leren. 'Voor nu vinden we het allebei hartstikke leuk om met de escaperoom op pad te gaan en met mensen in gesprek te gaan. Daar krijgen we veel energie van en het levert ons nieuwe inzichten op.'