Teelt kwetsbare postelein is hele kunst

Van Wingerden werkte als klein jongetje al mee in de ouderlijke groentekwekerij in Barendrecht, Growing Healthy Vegetables (GHV), waarbij Growing een samentrekking is van Groenendijk, de naam van zijn moeder, en Van Wingerden.

Het was nooit de bedoeling van Van Wingerden junior om de kwekerij over te nemen. Hij volgde een master in financiën aan de Nyenrode Business Universiteit, maar toen zijn vader begin dit jaar overleed, vond hij dat hij het bedrijf voort moest zetten. 'Dat doe ik met veel plezier, want als kweker heb ik een prachtig beroep.'

Nicheproducten

In het verleden telde Barendrecht veel tuinbouwbedrijven en GHV is een van de weinige die is overgebleven. 'Met onze 1,5 hectare zijn we een klein bedrijf. Om ook in de toekomst te kunnen voortbestaan, willen we ons onderscheiden met nicheproducten, zoals postelein en raapstelen. Daarin zijn we de grootste kwekerij van Nederland. We leveren bijna alles aan Albert Heijn, via Bakker Barendrecht. Een ander deel is bestemd voor het hogere segment in de horeca.'

Postelein is al van oudsher een teelt van GHV. 'Aan veredeling en onderzoek naar nieuwe rassen gebeurt weinig met zo'n relatief klein gewas, zodat het uitgangsmateriaal hetzelfde is als vijftig jaar geleden. Tegenwoordig haalt onze zaadhandelaar het zaad uit Frankrijk en China. Voor de Golfoorlog van 1991 kwam het uit Irak en dat had volgens mijn vader een betere kwaliteit', zegt de kweker.

Handzeis

Het posteleinseizoen loopt van april tot eind september. Het oogsten gebeurt met de hand met een zeis. In het verleden heeft de kwekerij proeven gedaan met machinaal oogsten, maar die waren geen succes, omdat de groente daar te kwetsbaar voor is.

Het voordeel van postelein ten opzichte van andere bladgewassen is dat de groente snel groeit: van zaaien tot oogsten duurt tweeënhalve week. 'Maar het kweken is een hele kunst', zegt de ondernemer. 'Je moet niet te veel en niet te weinig water geven en ook factoren als temperatuur en luchtvochtigheid spelen een rol. Als je te veel water geeft, ontstaan al gauw smetplekken op de bladeren en met slecht weer heb je kans op meeldauw en kun je alle postelein wegdoen. In de zomer begin ik al om 4 uur 's morgens met oogsten, omdat de groente later op de dag te taai is. De beste postelein is rood aan de onderkant.'

Nieuwe concepten

Tijdens zijn studie ontwikkelde Van Wingerden met zijn eigen bedrijf Wing Trading nieuwe concepten voor de kwekerij. 'Door de brand bij Chemie-Pack in Moerdijk in 2011, waarvan wij schade hadden, is bij ons het roer omgegaan. Voor ons was het toen duidelijk dat we zelf het heft in handen moesten nemen.'

De kwekers ontwikkelden 'living lettuce', levende sla in een potje, waarvoor ze geen bestrijdingsmiddelen gebruikten. Helaas was de handel niet enthousiast over het product en hebben ze het experiment gestaakt.

Ledverlichting

Om jaarrond postelein te kunnen telen, heeft ook een proef met ledverlichting in de kas gelopen. 'We hoopten dat dat het ei van Columbus zou zijn. Maar omdat wij een korte teelt hebben in een oudere kas en ook nog eens in de grond telen, leverde het niet op wat we ervan verwachtten', zegt de ondernemer.

'Het zou een investering van 8 ton hebben betekend en de terugverdientijd was te lang om aantrekkelijk voor ons te zijn. Maar ik blijf altijd in voor het uitproberen van nieuwe dingen.'

Raapstelen

Een succesverhaal is wel de teelt van raapstelen, waarmee de kwekerij acht jaar geleden is begonnen en waarvan de oogst van maart tot juni loopt. Het zaad voor de raapstelen komt van veredelaar Sakata uit Japan.

'De raapsteel is in feite het jonge blad van een soort meiraap, waarvan verschillende rassen bestaan', legt de kweker uit. 'Doordat wij ze dichter op elkaar zetten, hebben we veel meer zaad nodig dan als je ze als knollen kweekt. In het verleden hebben we wel geëxperimenteerd met raapstelen met een klein knolletje. Dat ziet er mooi uit, maar het sloeg op de Nederlandse markt niet aan. Nu leveren we de knolletjes nog wel aan de Franse versmarkt Rungis.'

Soort vetplant

In de winter gebruikt Van Wingerden de kas voor de teelt van paksoi, botersla, peterselie en selderij. 'Postelein is een soort vetplant, die beestjes niet zo smakelijk vinden. Maar ook voor de andere gewassen werk ik semibiologisch. Ik gebruik geen chemische middelen, alleen wat kunstmest.'

De gedachte om jaarrond winterpostelein te kweken, heeft de kweker overigens niet losgelaten: in oktober gaat hij nieuwe rassen inzaaien met als doel om die voor de kerst te kunnen oogsten.