Voerkwaliteit sturen met zwadmaaien

Het loonbedrijf van Morssink bevindt zich in Voorst, bij Gendringen in Gelderland. Het is een gebied met veel wisselende grondsoorten en overwegend veehouderijbedrijven, naast een aantal akkerbouwbedrijven.

Loonbedrijf Van Hal is daarop ingericht en heeft een uitgebreid machinepark voor deze werkzaamheden. Voor de silage heeft het loonbedrijf twee maaicombinaties bestaande uit twee Fendt-trekkers met elk drie Krone-maaiers in vlinderopstelling met een werkbreedte van elk 8,70 meter, vier combiwagens en twee hakselaars.

Maaiers met kneuzers

Een van deze maaicombinaties is uitgerust met dwarsafvoerbandjes achter de beide achtermaaiers die het gras gelijk in een zwad draaien. Het gras wordt gemaaid met maaiers met kneuzers. Deze werpen het gras op de dwarsafvoerbandjes achter de machine die het naar het midden draait.

De dwarsbandjes zijn op te klappen, zodat het gras zich gewoon volvelds over het land verspreidt. Krone heeft hier ervaring mee sinds 2000. Het bedrijf heeft ook voor de zelfrijdende Big M een soortgelijk systeem, maar deze werken met vijzels achter de maaiers die het gewas naar het midden voeren.

Een van Morssinks vaste klanten die jaarlijks gebruikmaakt van dit systeem is melkveehouder Brus in Voorst. Hij heeft een melkveebedrijf met 185 melkkoeien. Zijn stalgemiddelde van 10.600 kilo melk bereikt hij met drie keer daags melken in een 2x7-stands visgraatmelkstal.

Onberekenbare factor

Brus besteedt veel aandacht aan de oogst van het gras en streeft een drogestofgehalte na van tussen de 30 en 40 procent. ‘Een onberekenbare factor daarbij is het weer. Vaak komen de weersvoorspellingen wel ongeveer uit, maar op een gegeven moment moeten er toch beslissingen worden genomen’, zegt hij.

‘Zo hebben we de laatste paar seizoenen te maken gehad met periodes met sterk drogende weersomstandigheden’, vervolgt de melkveehouder. ‘Met het maaien proberen we de optimale weersomstandigheden te pakken.’ Brus: ‘We werken ernaartoe dat we tussen de 30 en 40 procent uitkomen. Als je het gras volvelds over het land verspreidt, droogt het te snel en begint het op hooi te lijken.’

'Vochtigere kuil werkt prettiger'

De ervaring van Brus is dat het met een vochtigere kuil prettiger werken is dan met een te droge kuil. Het product is in het algemeen smakelijker en beter benutbaar. Marc Berghuis van Krone weet dat om die reden de belangstelling voor in het zwadmaaien de laatste paar jaar is toegenomen.

Het vochtgehalte is aan te sturen met de lengte van de veldperiode en de manier van maaien. Brus werkt al vanaf het begin met zwadmaaien. Naast de beïnvloeding van het drogestofgehalte midden in de zomer, vindt hij ook dat het maaien met bandjes minder verontreiniging geeft, met name bij de laatste snede in de nazomer.

Direct vanaf perceelrand

Een bijkomend effect van de bandjes is dat ze het gras gelijk vanaf de perceelrand afhalen. Dat is een stuk gemak voor de vervolgbewerkingen. Dit is ook de ervaring van Morssink. Naast het losmaken van de kanten noemt hij het schone zwad als belangrijke reden. Een andere veelgebruikte mogelijkheid is om met één band te werken. Door in de tegengestelde richting te rijden, kan de chauffeur de totale werkbreedte van ruim 17 meter terugbrengen tot 12 meter. Deze is dan in een keer met een hark in het zwad te leggen.

Na het maaien wordt het gewas verzameld met opraapwagens die lossen met verdeelwalsen. In het verleden heeft Brus ook gehakseld, maar vanwege de ligging van de percelen is dat in zijn situatie minder praktisch. Bovendien vindt hij dat het verschil tussen hakselen en kuilen kleiner is, met de nieuwste opraapwagens. Met het hakselen homogeniseert het product in de wagen, maar met de opraapwagens die lossen met doseerwalsen krijg je dat effect ook grotendeels. Met wagens met doseerwalsen doseer je het in een dunnere laag over de kuil.

Het loonbedrijf van Morssink maait met twee combinaties jaarlijks 2.000 hectare, driekwart wordt met opraapwagens gekuild en de rest wordt gehakseld.