Opa Gijs schilt champignons

'Komt Gijs nu nooit meer naar de boerderij?' vroeg deelnemer Ernst bedroefd. We konden het ons niet voorstellen. Zo'n markante man, vol mooie verhalen over vroeger. Oud en broos had hij twee jaar geleden het erf betreden. Hij wilde wieden, buiten zijn. Zienderogen knapte hij op. Wekelijks drie ochtenden werden vier hele dagen. Bonen doppen, haardhout kloven, koeien voeren: zijn dementie was niet te ontkennen, maar we zagen vooral hoe gelukkig hij was.

Vlak voor kerst leek de tijd van Gijs gekomen. Een longontsteking hield hem in bed en zijn ingeteerde lijf vocht voor wat het nog waard was. Genoeg, zo bleek, al was de achterstand niet meer in te halen. Nachtenlang zwierf hij thuis over zolder, compleet verward. Vermoeid en verdrietig belde zijn vrouw naar onze boerderij. 'Hij moet worden opgenomen in een verpleeghuis, maar mag hij alsjeblieft nog wel naar de boerderij?'

Dat was nog eens een eer. Maar: 'Naar dagbesteding op een zorgboerderij?' vroeg de verpleeghuisdirecteur verbaasd. Dat hadden ze nog nooit meegemaakt op een gesloten afdeling. 'Goed, ik sta het toe. Maar verwacht geen vergoeding van.' De familie schamperde: 'Dan betalen we het graag zelf. Als pa maar bij jullie is.'

En dus voert Gijs nu weer de koeien en schilt hij groente voor de soep, óók de champignons - 'Dat hoort.' De afdelingsverpleegkundigen zijn enthousiast over de uitzonderingspositie van hun nieuwe bewoner. 'Op dagen dat hij naar zijn 'werk' gaat, is hij veel actiever.'

Dat schreef Trouw ook. '44 procent van de dementerende ouderen in verpleeghuizen is passief, tegenover 27 procent op een zorgboerderij. Daar bewegen ze veel meer, is er sociale interactie en mogen ze naar buiten.'

Soms valt Gijs ook bij ons in slaap. In de bus naar huis, of in de zon achter het raam. Bewegingsloos, zijn gezicht heel bleek. En dan beseffen we allemaal: hij zou er zomaar ineens tussenuit kunnen piepen.

'Voel je niet bezwaard als het gebeurt', zegt zijn dochter. 'Het klinkt gek, maar we hopen dat pa op de boerderij sterft. Niet eenzaam op zijn kamertje in het verpleeghuis, maar tussen de koeien. Hij is zo gelukkig bij jullie.'